Kulawizna powstaje na skutek reakcji bólowej w obrębie narządu ruchu.
Kulawizna jest wynikiem stanu chorobowego poszczególnych części kończyny: kopyta, stawów, kości, ścięgien, wiązadeł, mięśni itp. Każdy odcinek kończyny objęty schorzeniem wykazuje swego rodzaju kulawiznę stanowiącą zarazem główny objaw choroby. Przy kulawiźnie występuje zaburzenie w czynności kończyny będącej narządem ruchu zwierzęcia. Jako objaw kulawizna
ma decydujące znaczenie przy stawianiu diagnozy, świadczy także o bólu chorego odcinka. Im dotkliwsze jest cierpienie, tym silniej koń kuleje. Kulawizna może być bardzo różnorodna i to nie tylko w zależności od umiejscowienia się schorzenia, ale i od nasilenia choroby. Z tego względu wyróżnia się trzy stopnie kulawizny.
1. Pierwszy stopień kulawizny widoczny jest jedynie podczas poruszania się konia kłusem, wówczas bowiem obciążenie i wstrząsy odczuwane przez kończynę są większe.
2. Kulawiznę drugiego stopnia obserwuje się przy przeprowadzaniu konia stępem, np. przy ostrym ropnym zapaleniu podeszwy kopyta. Koń, opierając się na przedniej, chorej kończynie podnosi głowę a opuszcza ją, gdy stawia na ziemi kończynę zdrową. Ruchem głowy ku górze stara się przenieść środek ciężkości na zdrową kończynę, a tym samym zmniejszyc obciążenie chorej nogi.
3. Jeśli zaś zwierzę w ogóle nie opiera się na kończynie tylko, skacze
na pozostałych trzech, to mamy do czynienia z kulawizną trzeciego stopnia, którą można zaobserwować przy złamaniach kości. Konie takie dużo leżą i mogą miec trudności przy wstawaniu. Łatwo dochodzi u nich do powstania powikłań, które dodatkowo mogą utrudniac, zarówno rozpoznanie jak i leczenie.
Należy jednak zaznaczyć, że stopień kulawizny jest pojęciem względnym, gdyż
w dużej mierze zależy on od temperamentu zwierzęcia, jego wieku oraz twardości podłoża, po którym się porusza.
Plan badania konia
Czasami trudno jest ustalić, na którą kończynę zwierzę kuleje.
Dla dokładniejszego rozpoznania kulawizny, a przez to i umiejscowienia procesu chorobowego, który ją spowodował, należy uważnie zbadać wszystkie kończyny.
1. Wywiad - ma na celu zabranie dokładnych informacji na temat okoliczności powstania kulawizny.
Badanie rozpoczyna się przeprowadzeniem wywiadu z osobą pielęgnującą konia. Zadając odpowiednie pytania, zbiera się jak najwięcej wiadomości dotyczących przyczyn niedomagania zwierzęcia. Szczególne znaczenie dla rozpoznania choroby kopyt mają zagadnienia dotyczące ich pielęgnacji, rozczyszczania
i kucia. Należy dowiedzieć się, kiedy przekuwano zwierzę, czy kuje je stale
ten sam podkuwacz, czy dopasowanie podkowy odbywa się na zimno
czy na gorąco, czy choroba poprzedzała ostatnie kucie, czy też wystąpiła
po nim, itp. Należy jednak pamiętać, że niektóre odpowiedzi mogą być nieprawdziwe, podane w interesie osoby pracującej z koniem. Niemniej jednak wywiad daje cenne wskazówki co do charakteru, umiejscowienia i czasu trwania schorzenia.
2. Oglądanie w spoczynku i w ruchu - ma na celu ocenę postawy konia, obecności obrzęków, deformacji, urazów. Ocena w ruchu pozwala określić stopień oraz przybliżone miejsce kulawizny.
3. Badanie kliniczne
- omacywanie - umożliwia stwierdzenie obrzęków i ich charakteru, bolesności na ucisk, zmiany temperatury; kopyto uciskamy diagnostycznie czułkami kopytowymi w celu stwierdzenia punktowej reakcji bólowej
- próby zgięciowe - w celu stwierdzenia bolesności konkretnego stawu
oraz oceny obciążenia stawów
- blokady nerwów i stawów - umożliwiają stopniowe odcięcie czucia bólu
w poszczególnych partiach narządu ruchu
4. Badania dodatkowe - RTG, USG, termografia, scyntygrafia, artroskopia
- RTG - umożliwia diagnozę złamań, zwichnięć, zapalenia stawów i innych
- USG - pozwala na stwierdzenie ciągłości mięśni i ścięgien, charakteru obrzęków, lokalizacji krwiaków, blizn i innych
- termografia - lokalizacja procesu zapalnego na podstawie miejscowych zmian temperatury
- scyntygrafia - lokalizacja procesów zapalnych ( kontrast radioaktywny)
- artroskopia - wizualizacja stawu
Ból może mieć pochodzenie:
- mięśniowe/ścięgnowe
- stawowe
- kostne
- kopytowe
- mieszane
Kulawizny pochodzenia mięśniowego
1. Uszkodzenia na tle genetycznym - myotonia, okresowe porażenia na tle hiperpotasemii
2. Choroby nabyte z przyczyn zewnętrznych (fizycznych) - myoneuropatia ponarkozowa, mięśniochwat porażenny, zwłóknienie i kostnienie mięśni
3. Urazy mechaniczne - kulawizna łopatkowa
4. Schorzenia metaboliczne - hipokalcemia, synchroniczne drżenia przeponowe, złośliwa hipertermi.
5. Zapalenia, zakażenia i choroby immunologiczne - tężec, myonecrosis (martwica mięśni lasoczkopochodna - wywołana przez Clostridium sp.), ropnie
6.Choroby na tle żywieniowym
Uszkodzenia ścięgien:
Uszkodzenia ścięgien mogą mieć charakter:
- ostry
- podostry
- przewlekły
Postępowanie przy urazach ścięgien
1.Stan ostry (do 2-4 tygodni od urazu):
- zminimalizować stan zapalny (leki)
- chłodzić zimną wodą
- ciasno owinąć dobrze wypolstrowanym bandażem
- można zastosować okłady z lodu (woreczki z lodem)
- po 3-4 dniach po urazie można włączyć stymulację ultradźwiękami
- redukcja zapalenia krótkodziałającymi kortykosteroidami jest bardzo skuteczna, gdy zostanie zastosowana zaraz po urazie (nie wolno miejscowo)
- NSAIDs - mają głównie działanie przeciwbólowe
- po 3 dniu od urazu stosuje się miejscowe podawanie glikozaminoglikanów,
co powoduje redukcję enzymów degeneracyjnych i ma działanie przeciwzapalne
2.Stan podostry (1-3 miesiące po urazie)
- minimalizacja rozległości zapalenia i poprawa jakości tkanki bliznowatej
- po wygaszeniu zapalenia zaleca się lekkie spacery; ich nasilenie zwiększa się
na podstawie ultrasonograficznej oceny ścięgna (badanie co 2-3 miesiące)
- dobre rezultaty (niestety nie we wszystkich przypadkach) daje
okołościęgno-we podanie kwasu hialuronowego (zapobiega m.in. zrostom ścięgien)
- po wygaszeniu zapalenia zaleca się lekkie spacery; ich nasilenie zwiększa się
na podstawie ultrasonograficznej oceny ścięgna (badanie co 2-3 miesiące)
- zimne obrzęki należy rozgrzewać
3.Stan przewlekły ( powyżej 3 miesięcy)
- odpowiednie nasilenie ruchu pod kontrolą USG
- stosowanie maści rozgrzewających
sobota, 23 lipca 2011
piątek, 22 lipca 2011
odznaki choroby koni
Oznaki choroby koni
- Zwieszona głowa z nieruchomymi uszami.
- Zapadnięte, Półotwarte oczy, wypływ z oczu lub z nosa, widoczna trzecia powieka.
- Wiotka skóra o obniżonej elastyczności.
- Brak łaknienia.
- Nienormalne odchody - luźne, zbyt suche.
- Inny kolor moczu - brązowy, ciemnożółty, bądź czerwony.
Oznaki dobrego samopoczucia. ;)
- Koń czujny z ruchomymi uszami i czystymi, jasnymi oczyma.
- Gładka, błyszcząca sierść.
- Normalne tętno, temperatura i oddechy.
- Po nocy ściółka w boksie nie powinna być skopana bądź skotłowana.
- Zachowany apetyt.
strzyzenie,skracanie i zaplatanie
Strzyżenie, skracanie i zaplatanie Zimą sierśc staje się dużo grubsza, więc kiedy koń pracuje, może powodowac nadmierne pocenie się. To z kolei bywa przyczyną utrat kondycji. Po usunięciu części bądź całej pokrywy włosowej koń jest w stanie pracowac ciężko i szybko, nie pocąc się aż tak bardzo.
Pełne
Wszystkie włosy na głowie i tułowiu oraz kończynach zostaja usunięte. Tak ostrzyżony koń wymaga dokładnego okrywania ciepłą derką.
Myśliwskie:
Popularny sposób strzyżenia polagający na usunięciu włosów z głowy, szyi i tułowia, z pozotwaieniem okrywy na nogach i małej wysepki w miejcu, gdzie leży siodło. Dzięki dzięku dłuższym włosom na nogach koń jest nieco lepiej osłonięty przed urazami podczas polowania, a także przed chłodem. Warto jednak nieco je skrócic aby wyglądały porządnie.
Czaprakowe:
Włosy zostaja usunięte z głowy szyi i brzucha z pozostawieniem wyspy sierści w kształcie czapraka na grzbiecie i zadzie. Uzuwanie ich z głowy w całości nie zawsze ejst stosowane. Czsami strzyże się tylko cześc. Sierśc jest pozostawiana na czole i nosie do lini kości policzkowych.
śladowe ''w smugę'':
Występuje kilka wariantów tej ' fryzuty', róznia się ilościa usuniętych wlosów. Strzyże się spodnią cześc szyi i dalej w dół, zaczynając od pozmiomej lini przebiegającej od połowy wyskokości barku, do kunktu na zadzie poniżej guza kluszkowego. Linia graniczna może iśc niżej lub wyżej, w zależności od wariantu.
Regularne przycinanie włosów ważne jest zwłaszcza wtedy, gdybyście mieli zamiar wkroczyc na konkursową arenę. Niezbędne przyżady to para nożyczek z zaogrąglonymi końcami oraz grzebień. Zaczynamy od głowy, wycinając wąską ścieżkę na uzdę, cięciem nie szerszym niż 3,5 cm. Jeszcze jednak przedtem za pomocą grzebienia wykonujemy staranny podział między grzywą a czołem.
Bardzo czesto konie mają spore kępki włosów wyrastające z uszu. skrócenie ich poprawia wygląd całej głowy. Bardzo delikatnie birzemy ucho w rękę, składamy obie połowki razem, a nastepnie przycinamy włosy tylko wzdłuż krawędzi. Nie próbujcie wycinac niczego wewnątrz i badźcie bardzo ostrożni, kiedy czynicie to do okoła ucha. Wiele koni posiada bowiem długie włosy czuciowe. rosną one również na nozdrzach,brodzie, pod dolną szczęką, a nawet jeden lub dwa woguł oczu. niektórzy wicinaja je w całości, aczkolwiek można je pozostawic.
Teraz przychodzi pora na grzywę. dobrym pomysłem jest tzw. przerwanie. To czynnośc niezbędna, jeźli koń bierze udział w pokazie i trzeba mu ją będzie zapleśc. Przerywanie ma na celu skrócenie i przerzedzenie. Najpierw musicie dokładnie przeczesac grzywę ,a nastepnie, rozpoczyając od potylicy, oddzielacie kilka włosów. Krótsze odpychanie w górę, a dłuższe owyjacie dookoła grzebienia i wyrywacie szybkim ruchem. Lajpepiej przerwac grzywę bezpośrednia po cwiczeniacg, gdy koń jest rozgrzany. Pory sa wtedy otwarte więc wlosy ławiej wychodzą Zawsze wyrywajcie tylko parę włosów za jednym razem. Jeżeli jest długa i gęsta, rozłóżcie zabieg nawet na kilka dni. Nigdy nie skracajcie jej nożyczkami! Na rynku jest wiele specjalnych grzebieni zaopatrzonych w tnące krawędzie. Sa jednak trudne w użyciu. Najlepsze rezultaty osiągnięcie więc przerywając grzywę w tradycyjny sposób. Dopiero po zakończeniu zabiegu możecie ostrożnie objąc sterczące włosy należące do grzywy, a obrajstające kłąb. Wnikają one bowiem zwykle w potnik i siodło.
Grzywa moze byc rónież całkiem ostrzyżona. Aby to zrobic zaczynacie strzyc od strony kłebu i kierujcie sie w górę szyi, w kierunku potylicy ,gdy pomocnik trzyma głowę konia skierowaną w dół, wtedy grzebień szyi jest lepiej wyeksponowany. Jeśli Koń ma wyglądac eleganck, zabieg powinien byc powtarzany średnio co trzy tygodnie. Ten typ upiększania jest najbardziej powrzechniony u cobów.
.
Dlaczego strzyżemy:
Ostrzyżony koń prędzej schnie, gdy jest spocony, co zmniejsza zagrożenie wychłodzeniem i przeziębieniem Łatwiej też utrzymac go w czystości, jak również znaleśc otarcia i skaleczenia. Poza tym wiele koni wygląda bardziej elegancko niż w swoim włochatym zimowym stroju. Strzyże się je głównie zima jakkolwiek niekiedy osobniki obdarzone przez naturę bardzo gęstą i długa sierścią wymagają tego latem szczególnie gdy ciężko pracują w upał czy np. startuje w WKKW Pierwsze strzyżenie wykonuje się w październiku, kiedy zimowa szata nie jest w pełno wykształcona. Koń będzie wymagał dwóch, wyjątkowych trzech takich zabiegów podczas całej zimy Ostatni nie powinien nastąpic później niż w czwartym tygodniu stycznia, bo może mieć negatywny wpływ na porost szaty wiosenno-letniej.
Poniżej:
Maszynka do strzyżenia konia:
Sprzęt do strzyżenia:
Niektóre konie może spłoszyc hałas oraz wibracja powodowane przez pracującą maszynkę. Dlatego jeśli zwierzę nie było jeszcze podane takiemu zabiegowi, powinniście się wcześniej przekonac, jak na to reaguje. Musicie także zapewnic odpowiednie warunki. Powinno to być miejsce osłonięte, zabezpieczone od deszczu i wiatru, najlepiej specjalne przygotowany boks. Podłoga nie może być śliska- wyłożona gumową mata będzie idealna. Konieczne jest bardzo dobre oświetlenie, abyście dokładnie wydzieli, co robicie.
Większośc elektrycznych maszynek do strzyżenia jest zasilane z sieci, lecz bywają również akumulatorowe. Jeśli macie sieciową, potrzebny wam kontakt zaopatrzony w instalację przeciwprzepięciową. Wskazane jest, żeby kabel zasilający nie leżał na podłodze, lecz zwisał z sufitu. Musicie mieć kogoś, kto będzie trzymał i zapewni asekurację. Oboje powinniście mieć na sobie ubranie ochronne, które nie krępuje ruchów, a do tego gumowe kalosze oraz nakrycie głowy. Dobrym pomysłem jest też maska przeciwpyłowa. Najpierw należy sprawdzic maszynkę. Ostrza musza być ostre. Wymagają one profesjonalnego ostrzenia pod każdym pełnym lub dwóch połowicznych strzyżeniach. Co roku na wiosnę maszynka powinna być oddawana do serwisu. Trzeba ja tylko czyścic po każdym strzyżeniu, czyli usuwac włosy z otworów wentylacyjnych i mechanizmu. Przed rozpoczęciem musicie sprawcie ich napięcie. Może być różnie, w zależności od typy urządzenia. Należy pamiętac, że podczas pracy ostrza bardzo się rozgrzewają. Z teg względu musicie co jakiś czas sprawdzac , czy nie są za gorące. W sprzedaży bywają płyny chłodzące Jako alternatywę niektórzy wużywają dwóch maszynek na zmianę
Jak strzyc ?
Koń przygotowany do strzyżenia musi byc absolutnie czysty i suchy. Dobrze, by miał zabandażowany ogon. Pełny zabieg fryzjerski zabiera zwykle ponad godzinę. Doświadczony postrzgacz potrzebuje na jednego konia ok. 45 minut. Upewnijcie się, czy macie wystaczająco dużo czasy, by zakończyc strzyżenie w ciągu jednej sesji. Zacznijcie od okolicy barków. Po przyłożeniu maszynki płasko do skóry długimi, jednostajnymi,spokojnymi ruchami przesuwajcie ją w kierunku pod włos. Pracujcie tak szybko i wydajnie, jak potraficie. Zachowajcie ostrożnośc w miejcach , gdzie skóra się marszczy, np. pomiędzy przednimi nogami lub za łokciami. Naciągnijcie ją wtedy delikatnie, używając długiej ręki. Starajcie się, by pociągnięcia maszynką zachodziły lekko na siebie, bo tozabezpieczy przed pozostawieniem niezaostrzyżonych pasm. Poodbnie uważajcie, by nie ściąc fragmętów grzywy bądź ogona. Warot miec pod ręką stabilny stołek, na wypadek gdybyscie nie mogli sięgnąc szczytu grzbietu lub głowy. Wymaga ona największej uwagi, ponieważ konie podczas jej strzyżenie najcześciej się ploszsą. Po zakończeniu pracy musicie niezwłocznie nakryc konia derkę, która zabezpieczy go przed wychłodzeniem.Różne typy strzyżenia
Nie zawsze pozbawienie konia całeho owłosienia z wyjątkiem grzywy i ogona jest konieczne. Tu przedstawię wam rózne typy strzyżeniaPełne
Wszystkie włosy na głowie i tułowiu oraz kończynach zostaja usunięte. Tak ostrzyżony koń wymaga dokładnego okrywania ciepłą derką.
Myśliwskie:
Popularny sposób strzyżenia polagający na usunięciu włosów z głowy, szyi i tułowia, z pozotwaieniem okrywy na nogach i małej wysepki w miejcu, gdzie leży siodło. Dzięki dzięku dłuższym włosom na nogach koń jest nieco lepiej osłonięty przed urazami podczas polowania, a także przed chłodem. Warto jednak nieco je skrócic aby wyglądały porządnie.
Włosy zostaja usunięte z głowy szyi i brzucha z pozostawieniem wyspy sierści w kształcie czapraka na grzbiecie i zadzie. Uzuwanie ich z głowy w całości nie zawsze ejst stosowane. Czsami strzyże się tylko cześc. Sierśc jest pozostawiana na czole i nosie do lini kości policzkowych.
śladowe ''w smugę'':
Występuje kilka wariantów tej ' fryzuty', róznia się ilościa usuniętych wlosów. Strzyże się spodnią cześc szyi i dalej w dół, zaczynając od pozmiomej lini przebiegającej od połowy wyskokości barku, do kunktu na zadzie poniżej guza kluszkowego. Linia graniczna może iśc niżej lub wyżej, w zależności od wariantu.
Skracanie
Bardzo czesto konie mają spore kępki włosów wyrastające z uszu. skrócenie ich poprawia wygląd całej głowy. Bardzo delikatnie birzemy ucho w rękę, składamy obie połowki razem, a nastepnie przycinamy włosy tylko wzdłuż krawędzi. Nie próbujcie wycinac niczego wewnątrz i badźcie bardzo ostrożni, kiedy czynicie to do okoła ucha. Wiele koni posiada bowiem długie włosy czuciowe. rosną one również na nozdrzach,brodzie, pod dolną szczęką, a nawet jeden lub dwa woguł oczu. niektórzy wicinaja je w całości, aczkolwiek można je pozostawic.
Teraz przychodzi pora na grzywę. dobrym pomysłem jest tzw. przerwanie. To czynnośc niezbędna, jeźli koń bierze udział w pokazie i trzeba mu ją będzie zapleśc. Przerywanie ma na celu skrócenie i przerzedzenie. Najpierw musicie dokładnie przeczesac grzywę ,a nastepnie, rozpoczyając od potylicy, oddzielacie kilka włosów. Krótsze odpychanie w górę, a dłuższe owyjacie dookoła grzebienia i wyrywacie szybkim ruchem. Lajpepiej przerwac grzywę bezpośrednia po cwiczeniacg, gdy koń jest rozgrzany. Pory sa wtedy otwarte więc wlosy ławiej wychodzą Zawsze wyrywajcie tylko parę włosów za jednym razem. Jeżeli jest długa i gęsta, rozłóżcie zabieg nawet na kilka dni. Nigdy nie skracajcie jej nożyczkami! Na rynku jest wiele specjalnych grzebieni zaopatrzonych w tnące krawędzie. Sa jednak trudne w użyciu. Najlepsze rezultaty osiągnięcie więc przerywając grzywę w tradycyjny sposób. Dopiero po zakończeniu zabiegu możecie ostrożnie objąc sterczące włosy należące do grzywy, a obrajstające kłąb. Wnikają one bowiem zwykle w potnik i siodło.
Grzywa moze byc rónież całkiem ostrzyżona. Aby to zrobic zaczynacie strzyc od strony kłebu i kierujcie sie w górę szyi, w kierunku potylicy ,gdy pomocnik trzyma głowę konia skierowaną w dół, wtedy grzebień szyi jest lepiej wyeksponowany. Jeśli Koń ma wyglądac eleganck, zabieg powinien byc powtarzany średnio co trzy tygodnie. Ten typ upiększania jest najbardziej powrzechniony u cobów.
.
Czyszczenie konia(pielęgnacja konia)
Chwile spędzone z koniem podczas czyszczenia to niezapomniane chwile oraz jedyna możliwość zaprzyjaźnienia się ze zwierzęciem. Jest to najlepszy moment, aby zarówno koń jak i jeździec zaufali sobie.
Podczas codziennej pielęgnacji konia mamy możliwość zaobserwowania czy koń jest zdrowy, nie ma ran czy opuchlizn. Dlatego pamiętajmy, że 30 minut przed jazdą poświęcone na czyszczenie naszego pupila zagwarantuje nam obopólne zadowolenie i zdrowie konia.
Niezbędne przyrządy do czyszczenia konia :
Każdy właściciel konia powinien mieć skrzynkę z koniecznymi przyrządami do codziennego czyszczenia konia. Najlepiej, gdy szczotki z których korzystamy są przeznaczone wyłącznie dla naszych koni. Dzięki temu unikniemy ewentualnego przeniesienia np. choroby skórnej od innego konia, który chorował. W naszej skrzynce przeznaczonej do pielęgnacji konia powinny znaleźć się :
1. Szczotka ryżowa/Twarda szczotka
Bardzo często, jeśli nie codziennie Twój koń wraca z padoku, na którym może pozwolić sobie na cudowne tarzanie się w piasku czy błocie. To oczywiście objaw zdrowia i dobrej kondycji konia, także podczas czyszczenia naszego brudasa cieszmy się, że nasz pupil ma dobry humor.
Takiego zakurzonego konia najlepiej na początku czyścić szczotką ryżową. Mają długi i twardy włos, dzięki czemu z łatwością "wymieciemy" pierwszą warstwę piasku z sierści i skóry konia. Pamiętajmy aby zawsze czyścić konia od lewej strony zaczynając od szyi aż do zadu, wówczas zawsze będziemy czyścić z włosem konia.
2. ZgrzebłoPo usunięciu pierwszej "padokowej" warstwy piasku zabieramy się za dokładniejsze czyszczenie konia. W sklepach jeździeckich możemy spotkać równego rodzaju zgrzebła. Najlepiej mieć zgrzebło metalowe oraz gumowe. Metalowe zgrzebło jest odpowiednie do czyszczenia dużych powierzchni konia omijając miejsca, gdzie kości odstają (szczególnie stawy, kłąb, kręgosłup). Z metalowym zgrzebłem należy obchodzić się delikatnie i z wyczuciem. Wykonujemy okrągłe ruchy na niewielkich odcinkach, delikatnie dociskając do skóry konia. Zgrzebło pozwala na usunięcie zaklejonych miejsc na sierści oraz na skórze jak również delikatnie masuje konia poprawiając jego krążenie. Miejsca wrażliwe u konia należy czyścić zgrzebłem gumowym, które odpowiednio zmieni swój kształt gdy będziemy czyścić miejsca, gdzie odstają kości. Dzięki temu usuniemy starą sierść oraz brud z takich miejsc jednocześnie nie robiąc krzywdy.
Obserwuj swojego konia. Podczas czyszczenia zgrzebłem najczęściej odnajdujemy niewielkie rany, opuchlizny czy inne urazy. Jeżeli Twój koń jest wrażliwy, to zrezygnuj z twardego metalowego zgrzebła i czyść wyłącznie gumowym. Zgrzebło gumowe jest bardzo dobre podczas gubienia sierści przez konia na wiosnę i zimę.
Zasada w jaki sposób czyścimy konia zgrzebłem jest podobna do poprzedniej. Rozpoczynamy od szyi konia, wykonując okrągłe ruchy i kończymy na zadzie konia. Należy pamiętać aby co jakiś czas czyścić zgrzebło. Najlepsza metoda to uderzyć zgrzebłem o ścianę boksu, wówczas przyczepiony brud i kurz od zgrzebła odpadnie. Pamiętajmy aby nie czyścić zgrzebłem miejsc konia, gdzie kości znajdują się tuż pod skórą! (stawy, kręgosłup, kłąb)
W niektórych sklepach jeździeckich spotkamy się z bardzo małym gumowym zgrzebłem. Jest to zgrzebło dzięki któremu bez stresu dla konia wyczyścimy mu łeb, aby był pozbawiony martwego naskórka i starej sierści. Zgrzebło to schowane jest pod naszą dłonią i wówczas koń ma wrażenie, że chcemy go pogłaskać. Jest to bardzo praktyczna rzecz szczególnie dla właścicieli koni nerwowych, które nie pozwalają sobie na wykonywanie czegokolwiek przy ich głowach.
3. Miękka szczotka
Po wyczyszczeniu zgrzebłem i usunięciu zasklejek z sierści oraz kurzu czas aby sierść Twojego konia zaczęła błyszczeć. Najlepiej do tego używać miękkiej szczotki z naturalnego włosia bądź równie delikatnej z syntetycznego włosia. Podczas czyszczenia miękką szczotką nie omijamy żadnych miejsc u konia. Pamiętajmy aby wyczyścić naszego konia bardzo dokładnie w miejscach, gdzie znajduje się popręg, siodło oraz ochraniacze. Brak piasku w sierści nie wywoła ewentualnego obtarcia skóry w tych miejscach.
Wielu jeźdźców w różny sposób używa miękkiej szczotki. Część z nich po prostu głaszcze szczotką sierść oczywiście rozpoczynając od szyi i kończąc na zadzie. Z mojego doświadczenia podczas czyszczenia tą szczotką można bardzo dokładnie usunąć resztki kurzu, stosując się do pewnej zasady. Najpierw wykonujemy ruch pod włos konia na potem z powrotem zaczesujemy sierść. Wykonujemy to na krótkich odcinkach.
Miękką szczotką czyścimy również głowę konia i uszy. Przeważnie konie lubią delikatne głaskanie szczotką, jeżeli jednak Twój koń obawia się takiego dużego przedmiotu w Twoich rękach polecam małe szczotki, które podobnie jak zgrzebło mieszczą się w dłoni. Wówczas koń powinien spokojnie przyjąć czyszczenie głowy. Nie zapominajmy o tym, że koń gubi tak samo sierść na brzuszku jak i na głowie, dlatego bardzo ważne jest aby była ona czysta i zadbana.
4. Grzebień do grzywy
Grzywa konia zawsze powinna być dokładnie wyczesana oraz pozbawiona słomy, która bardzo często zaplącze się w grzywie. Najlepszy do tego jest grzebień do grzywy. Obecnie w sklepach jeździeckich można spotkać różne rodzaje takich grzebieni. Najbardziej popularny jest niewielki metalowy grzebień, którym czeszemy grzywę. Ostatnio można też spotkać plastikowe grzebienie z wygodną rączką. Jeżeli nie mamy grzebienia możemy też użyć plastikowego zgrzebła tzw. iglak. Oczywiście grzywę zaczesujemy na stronę jak układa się grzywa Twojego pupila naturalnie.
Grzywa konia tak jak fryzura człowieka może być różna, w zależności od urody konia, kształtu głowy czy też upodobań jeźdźca. Najczęściej konie mają grzywę ułożoną po jednej stronie szyi prawidłowa długość grzywy odpowiada szerokości dłoni. Jeżeli grzywa jest zbyt gęsta i nie chce się układać często stosuje się tzw. "przerywanie grzywy". Wyrywamy szybkim ruchem niewielkie pasma włosów z grzywy rozpoczynając od okolic uszu i kończąc na kłębie. Może również używać do tego grzebienia poprzez owijanie najdłuższych włosów wokół grzebienia i szybkim ruchem wyrywania włosów. Gdy przerywamy grzywę małymi pasmami i energicznie to wówczas koń nie odczuwa bólu, a nawet przysypia zrelaksowany.
5. Szczotka do ogona/grzywy
W sklepach jeździeckich ostatnio znalazłam szczotkę do grzywy i ogona. Zanim jednak zaczniemy rozczesywać piękny długi ogon konia pamiętajmy o tym, że każdy włos konia rośnie 3 lata zanim będzie odpowiedniej długości. Dlatego zanim użyjemy szczotki do ogona najpierw rozczeszmy ogon palcami. Najważniejsze to usunąć słomę z ogona i delikatnie palcami rozczesujmy ogon, tak jakby nasza dłoń była grzebieniem a palce jej ząbkami. Dobrze jest, gdy stosujemy preparaty silikonowe do grzywy i ogona. Najczęściej są w rozpylaczu. Rozprowadzamy taki preparat po ogonie i po chwili bez problemu rozplączemy nawet największe kołtuny.
Dopiero po wstępnym rozczesaniu możemy zastosować szczotkę. Pamiętajmy jednak aby podczas jej stosowania trzymać ogon powyżej miejsca rozczesywania aby nie wyrywać włosów. Piękny koński ogon to gęsty i lśniący ogon - bez słomy!
6. Kopystka/Szczotkokopystka
Czyszczenie kopyt powinno być tak ważne jak nasze codzienne mycie zębów. Pamiętajmy, że koń większość czasu spędza w boksie, gdzie podłoże jest wilgotne i brudne. Regularne i częste czyszczenie strzałki kopyta uchroni Twojego konia przed gniciem strzałki. Aby koń miał zadbane i zdrowe kopyta oprócz czyszczenia kopystką pamiętajmy aby zapewnić regularny ruch konia na powietrzu (unikniemy gnicia strzałki) oraz aby koń był regularnie czyszczony przez kowala.
Polecamy mycie kopyta letnią wodą wraz z szarym mydłem. Dokładnie oczyścimy kopyto z zaklejonego brudu, szczególnie w okolicach piętki.
7. Plastikowe zgrzebło/iglak
Jest to szczotka którą szczególnie polecam do czyszczenia po jeździe, gdy koń ma tzw. zasklejki czyli sklejona sierść od potu. Iglakiem takim z łatwością wyczyścimy sierść z zaschniętych miejsc. Taką szczotką możemy również rozczesać grzywę konia, gdy nie posiadamy grzebienia.
8 .Miękka gąbka i ręcznik
Pamiętajmy o czyszczeniu nosa i całych chrap konia. Są to bardzo wrażliwe miejsca u konia, dlatego bądźmy delikatni i używajmy tylko małej i miękkiej gąbki. Zwilżmy wodą gąbkę i wówczas czyścimy nos naszego ulubieńca. Z doświadczenia zamiast gąbki mogę polecić chusteczki nawilżane dla niemowląt. Są one miękkie i nawilżone preparatem jednocześnie pielęgnującym skórę. Dzięki temu unikniemy ewentualnego podrażnienia chrap konia.
Ręcznik powinien znajdować się zawsze przy boksie. Potrzebny jest w wielu sytuacjach np. gdy koń wróci mokry z padoku i trzeba go wytrzeć, podczas "odkurzania" sierści konia, suszenia kopyt itp.
Podczas codziennej pielęgnacji konia mamy możliwość zaobserwowania czy koń jest zdrowy, nie ma ran czy opuchlizn. Dlatego pamiętajmy, że 30 minut przed jazdą poświęcone na czyszczenie naszego pupila zagwarantuje nam obopólne zadowolenie i zdrowie konia.
Niezbędne przyrządy do czyszczenia konia :
Każdy właściciel konia powinien mieć skrzynkę z koniecznymi przyrządami do codziennego czyszczenia konia. Najlepiej, gdy szczotki z których korzystamy są przeznaczone wyłącznie dla naszych koni. Dzięki temu unikniemy ewentualnego przeniesienia np. choroby skórnej od innego konia, który chorował. W naszej skrzynce przeznaczonej do pielęgnacji konia powinny znaleźć się :
1. Szczotka ryżowa/Twarda szczotka
Bardzo często, jeśli nie codziennie Twój koń wraca z padoku, na którym może pozwolić sobie na cudowne tarzanie się w piasku czy błocie. To oczywiście objaw zdrowia i dobrej kondycji konia, także podczas czyszczenia naszego brudasa cieszmy się, że nasz pupil ma dobry humor.
Takiego zakurzonego konia najlepiej na początku czyścić szczotką ryżową. Mają długi i twardy włos, dzięki czemu z łatwością "wymieciemy" pierwszą warstwę piasku z sierści i skóry konia. Pamiętajmy aby zawsze czyścić konia od lewej strony zaczynając od szyi aż do zadu, wówczas zawsze będziemy czyścić z włosem konia.
2. ZgrzebłoPo usunięciu pierwszej "padokowej" warstwy piasku zabieramy się za dokładniejsze czyszczenie konia. W sklepach jeździeckich możemy spotkać równego rodzaju zgrzebła. Najlepiej mieć zgrzebło metalowe oraz gumowe. Metalowe zgrzebło jest odpowiednie do czyszczenia dużych powierzchni konia omijając miejsca, gdzie kości odstają (szczególnie stawy, kłąb, kręgosłup). Z metalowym zgrzebłem należy obchodzić się delikatnie i z wyczuciem. Wykonujemy okrągłe ruchy na niewielkich odcinkach, delikatnie dociskając do skóry konia. Zgrzebło pozwala na usunięcie zaklejonych miejsc na sierści oraz na skórze jak również delikatnie masuje konia poprawiając jego krążenie. Miejsca wrażliwe u konia należy czyścić zgrzebłem gumowym, które odpowiednio zmieni swój kształt gdy będziemy czyścić miejsca, gdzie odstają kości. Dzięki temu usuniemy starą sierść oraz brud z takich miejsc jednocześnie nie robiąc krzywdy.
Obserwuj swojego konia. Podczas czyszczenia zgrzebłem najczęściej odnajdujemy niewielkie rany, opuchlizny czy inne urazy. Jeżeli Twój koń jest wrażliwy, to zrezygnuj z twardego metalowego zgrzebła i czyść wyłącznie gumowym. Zgrzebło gumowe jest bardzo dobre podczas gubienia sierści przez konia na wiosnę i zimę.
Zasada w jaki sposób czyścimy konia zgrzebłem jest podobna do poprzedniej. Rozpoczynamy od szyi konia, wykonując okrągłe ruchy i kończymy na zadzie konia. Należy pamiętać aby co jakiś czas czyścić zgrzebło. Najlepsza metoda to uderzyć zgrzebłem o ścianę boksu, wówczas przyczepiony brud i kurz od zgrzebła odpadnie. Pamiętajmy aby nie czyścić zgrzebłem miejsc konia, gdzie kości znajdują się tuż pod skórą! (stawy, kręgosłup, kłąb)
W niektórych sklepach jeździeckich spotkamy się z bardzo małym gumowym zgrzebłem. Jest to zgrzebło dzięki któremu bez stresu dla konia wyczyścimy mu łeb, aby był pozbawiony martwego naskórka i starej sierści. Zgrzebło to schowane jest pod naszą dłonią i wówczas koń ma wrażenie, że chcemy go pogłaskać. Jest to bardzo praktyczna rzecz szczególnie dla właścicieli koni nerwowych, które nie pozwalają sobie na wykonywanie czegokolwiek przy ich głowach.
3. Miękka szczotka
Po wyczyszczeniu zgrzebłem i usunięciu zasklejek z sierści oraz kurzu czas aby sierść Twojego konia zaczęła błyszczeć. Najlepiej do tego używać miękkiej szczotki z naturalnego włosia bądź równie delikatnej z syntetycznego włosia. Podczas czyszczenia miękką szczotką nie omijamy żadnych miejsc u konia. Pamiętajmy aby wyczyścić naszego konia bardzo dokładnie w miejscach, gdzie znajduje się popręg, siodło oraz ochraniacze. Brak piasku w sierści nie wywoła ewentualnego obtarcia skóry w tych miejscach.
Wielu jeźdźców w różny sposób używa miękkiej szczotki. Część z nich po prostu głaszcze szczotką sierść oczywiście rozpoczynając od szyi i kończąc na zadzie. Z mojego doświadczenia podczas czyszczenia tą szczotką można bardzo dokładnie usunąć resztki kurzu, stosując się do pewnej zasady. Najpierw wykonujemy ruch pod włos konia na potem z powrotem zaczesujemy sierść. Wykonujemy to na krótkich odcinkach.
Miękką szczotką czyścimy również głowę konia i uszy. Przeważnie konie lubią delikatne głaskanie szczotką, jeżeli jednak Twój koń obawia się takiego dużego przedmiotu w Twoich rękach polecam małe szczotki, które podobnie jak zgrzebło mieszczą się w dłoni. Wówczas koń powinien spokojnie przyjąć czyszczenie głowy. Nie zapominajmy o tym, że koń gubi tak samo sierść na brzuszku jak i na głowie, dlatego bardzo ważne jest aby była ona czysta i zadbana.
4. Grzebień do grzywy
Grzywa konia zawsze powinna być dokładnie wyczesana oraz pozbawiona słomy, która bardzo często zaplącze się w grzywie. Najlepszy do tego jest grzebień do grzywy. Obecnie w sklepach jeździeckich można spotkać różne rodzaje takich grzebieni. Najbardziej popularny jest niewielki metalowy grzebień, którym czeszemy grzywę. Ostatnio można też spotkać plastikowe grzebienie z wygodną rączką. Jeżeli nie mamy grzebienia możemy też użyć plastikowego zgrzebła tzw. iglak. Oczywiście grzywę zaczesujemy na stronę jak układa się grzywa Twojego pupila naturalnie.
Grzywa konia tak jak fryzura człowieka może być różna, w zależności od urody konia, kształtu głowy czy też upodobań jeźdźca. Najczęściej konie mają grzywę ułożoną po jednej stronie szyi prawidłowa długość grzywy odpowiada szerokości dłoni. Jeżeli grzywa jest zbyt gęsta i nie chce się układać często stosuje się tzw. "przerywanie grzywy". Wyrywamy szybkim ruchem niewielkie pasma włosów z grzywy rozpoczynając od okolic uszu i kończąc na kłębie. Może również używać do tego grzebienia poprzez owijanie najdłuższych włosów wokół grzebienia i szybkim ruchem wyrywania włosów. Gdy przerywamy grzywę małymi pasmami i energicznie to wówczas koń nie odczuwa bólu, a nawet przysypia zrelaksowany.
5. Szczotka do ogona/grzywy
W sklepach jeździeckich ostatnio znalazłam szczotkę do grzywy i ogona. Zanim jednak zaczniemy rozczesywać piękny długi ogon konia pamiętajmy o tym, że każdy włos konia rośnie 3 lata zanim będzie odpowiedniej długości. Dlatego zanim użyjemy szczotki do ogona najpierw rozczeszmy ogon palcami. Najważniejsze to usunąć słomę z ogona i delikatnie palcami rozczesujmy ogon, tak jakby nasza dłoń była grzebieniem a palce jej ząbkami. Dobrze jest, gdy stosujemy preparaty silikonowe do grzywy i ogona. Najczęściej są w rozpylaczu. Rozprowadzamy taki preparat po ogonie i po chwili bez problemu rozplączemy nawet największe kołtuny.
Dopiero po wstępnym rozczesaniu możemy zastosować szczotkę. Pamiętajmy jednak aby podczas jej stosowania trzymać ogon powyżej miejsca rozczesywania aby nie wyrywać włosów. Piękny koński ogon to gęsty i lśniący ogon - bez słomy!
6. Kopystka/Szczotkokopystka
Czyszczenie kopyt powinno być tak ważne jak nasze codzienne mycie zębów. Pamiętajmy, że koń większość czasu spędza w boksie, gdzie podłoże jest wilgotne i brudne. Regularne i częste czyszczenie strzałki kopyta uchroni Twojego konia przed gniciem strzałki. Aby koń miał zadbane i zdrowe kopyta oprócz czyszczenia kopystką pamiętajmy aby zapewnić regularny ruch konia na powietrzu (unikniemy gnicia strzałki) oraz aby koń był regularnie czyszczony przez kowala.
Polecamy mycie kopyta letnią wodą wraz z szarym mydłem. Dokładnie oczyścimy kopyto z zaklejonego brudu, szczególnie w okolicach piętki.
7. Plastikowe zgrzebło/iglak
Jest to szczotka którą szczególnie polecam do czyszczenia po jeździe, gdy koń ma tzw. zasklejki czyli sklejona sierść od potu. Iglakiem takim z łatwością wyczyścimy sierść z zaschniętych miejsc. Taką szczotką możemy również rozczesać grzywę konia, gdy nie posiadamy grzebienia.
8 .Miękka gąbka i ręcznik
Pamiętajmy o czyszczeniu nosa i całych chrap konia. Są to bardzo wrażliwe miejsca u konia, dlatego bądźmy delikatni i używajmy tylko małej i miękkiej gąbki. Zwilżmy wodą gąbkę i wówczas czyścimy nos naszego ulubieńca. Z doświadczenia zamiast gąbki mogę polecić chusteczki nawilżane dla niemowląt. Są one miękkie i nawilżone preparatem jednocześnie pielęgnującym skórę. Dzięki temu unikniemy ewentualnego podrażnienia chrap konia.
Ręcznik powinien znajdować się zawsze przy boksie. Potrzebny jest w wielu sytuacjach np. gdy koń wróci mokry z padoku i trzeba go wytrzeć, podczas "odkurzania" sierści konia, suszenia kopyt itp.
konie na pastwisku
Pastwisko ;) ulubione miejsce koni :)Zanim zaczniemy wypuszczać konie na swoje pastwisko, musimy najpierw je prawidłowo wyposażyć oraz spełnić kilka podstawowych norm.
1. Ważną rzeczą, jest prawidłowa wielkość pastwiska. Powinna ona wynosić około 0,6-0,8 ha na jednego konia. Jak pewnie wiecie, konie to zwierzęta stadne, więc lepiej aby na pastwisku zawsze przebywały co najmniej dwa konie. Wymaga to oczywiście zapewnienia odpowiedniej przestrzeni.
2. Drugą ważną sprawą i moim zdaniem najważniejszą jest OGRODZENIE. Uważam, że najlepszy byłby żywopłot z nietrujących krzewów. Najlepiej by był on dodatkowo wzmocniony z przodu płotem. Oczywiście nie zawsze jest to możliwe, a więc wystarczyłby w ostateczności płot zbudowany z słupów połączonych poziomymi żerdziami lub gładkim drutem.
3. Dostęp do świeżej wody jest podstawą. Myślę że, najlepszy byłby strumyk pod warunkiem że nie pochodzi on z zanieczyszczonego źródła oraz że jego brzegi nie są grząskie. Samo napełniające się poidła, są godne polecenia, lecz musicie regularnie je czyścić, a zimą usuwać z nich lód.
4. Pastwisko powinno dysponować czymś, co daje koniom możliwość schronienia się w każdym momencie przed słońcem, czy deszczem. Zabudowania muszą mieć dach i trzy ściany chroniące przed wiatrem oraz umożliwia łatwe wejście i wyjście. Wiata powinna być na tyle duża, aby pomieścić większą liczbę koni, niż ta która zwykle przebywa na pastwisku. Aby konie były bezpieczne, należy regularnie kontrolować stan techniczny pomieszczenia.
5. Sprawą życia i śmierci koni jest konieczność dokładnego przejrzenia pastwiska w poszukiwaniu trujących roślin, zagrażających życiu i zdrowiu zwierząt. Nie wolno wyprowadzać koni na pastwisko na którym znajdują się nie znane nam krzewy, rośliny i drzewa, których liście czy owoce mogą trafić do pyska konia.
6. Ważne jest odchwaszczanie pastwiska, dbanie o trawę, czystość pastwiska. Należy uważać aby w zasięgu konia nie znalazły się rzeczy które mogą zagrozić jego życiu.
PODSTAWOWE PASZE
Siano lub trawa: stanowią dużą część paszy objętościowej wchodzącej w skład diety. Zawsze skarmiamy siano wyłącznie dobrej jakości, wolne od kurzu i chwastów. Nawet dobre siano może zawierać jakieś nasiona i sporo kurzu, warto więc namoczyć je w wodzie przez 20 minut przed karmieniem. Pomaga to usunąć zanieczyszczenia. Siano łąkowe to najczęstszy pokarm - jest delikatne i smaczne. Jednym z zamienników jest siano paczkowane - na pół zwiędła, pakowana próżniowo czysta trawa. Ma ono większą wartość odżywczą od zwykłego siana, dlatego trzeba je podawać w mniejszej ilości.
Owies: powinien być skarmiany w postaci śruty, tłuczonej bądź gniecionej, bo wtedy jest maksymalnie odżywczy, energetyczny i zapewniający włókno. Gdy występuje jako całe ziarno, nie jest do końca dobrze trawiony i, co za tym idzie, koń nie w pełni korzysta z jego właściwościodżywczych. Owies powinien być podawany wyłącznie zwierzętom ciężko pracującym, a ponieważ u niektórych koni powoduje nadpobudliwość, jest rzadko stosowany do karmienia kuców.
Jęczmień: zwykle podawany jest jako śruta bądź gnieciony, może także być gotowany, w płatkach wyciskany lub rozdrobniony, w zależności od procesu wytwórczego stosowanego przez producenta. Dostarcza sporo energii oraz jest tuczący. Czasami używa sie go zamiast owsa, gdyż nie wywołuje nadpobudliwości. Niektóre konie bywają uczulone na jęczmień.
Kukurydza: gotowana i w płatkach, jest wysokoenergetyczna i tucząca, może też powodować nadmierne pobudzenie
Granulat: występuje w różnych formach - dla koni i kuców, wyczynowych, hodowlanych itd. Każdy rodzaj granulatu jest tak przygotowany by mógł stworzyć zbilansowaną dietę, zawierającą niezbędne witaminy i minerały. Rodzaje różnią się walorami odżywczymi i energetycznymi, nader rzadko dają efekt pobudzenia (jak owies).
Zwykła mieszanka: występuje w różnych postaciach. Stanowi zbilansowaną dietę i jest chetnie zjadana przez większość koni.
Wysłodki buraczane: występują pod postacią brykietów lub wiórków, muszą być namoczone przed skarmieniem w przeciwnym wypadku pęczniejąw żołądku i mogą spowodować kolkę. Wiórki moczy się w dużej ilości wody przez 12 godzin, a kostki nawet całą dobę (proces przebiega szybciej w gorącej wodzie). Burak cukowy jest bogaty we włókno, soczysty i smaczny. Większość koni je go ze smakiem. Po namoczeniu musi być skarmiony niezwłocznie, bo ulega fermentacji i zepsuciu.
Sieczka: to pocięte siano, słoma bądź mieszanka obu, czasami skarmiana z dodatkiem melasy. Zapewnia dobrą objętość, zachęca do dokładnego przeżuwania kęsów, a tym samym spowalnia ich przełykanie, co jest szczególnie ważne u koni jędzących łapczywie. Musi być zrobiona z surowca dobrej jakości.
Owies: powinien być skarmiany w postaci śruty, tłuczonej bądź gniecionej, bo wtedy jest maksymalnie odżywczy, energetyczny i zapewniający włókno. Gdy występuje jako całe ziarno, nie jest do końca dobrze trawiony i, co za tym idzie, koń nie w pełni korzysta z jego właściwościodżywczych. Owies powinien być podawany wyłącznie zwierzętom ciężko pracującym, a ponieważ u niektórych koni powoduje nadpobudliwość, jest rzadko stosowany do karmienia kuców.
Jęczmień: zwykle podawany jest jako śruta bądź gnieciony, może także być gotowany, w płatkach wyciskany lub rozdrobniony, w zależności od procesu wytwórczego stosowanego przez producenta. Dostarcza sporo energii oraz jest tuczący. Czasami używa sie go zamiast owsa, gdyż nie wywołuje nadpobudliwości. Niektóre konie bywają uczulone na jęczmień.
Kukurydza: gotowana i w płatkach, jest wysokoenergetyczna i tucząca, może też powodować nadmierne pobudzenie
Granulat: występuje w różnych formach - dla koni i kuców, wyczynowych, hodowlanych itd. Każdy rodzaj granulatu jest tak przygotowany by mógł stworzyć zbilansowaną dietę, zawierającą niezbędne witaminy i minerały. Rodzaje różnią się walorami odżywczymi i energetycznymi, nader rzadko dają efekt pobudzenia (jak owies).
Zwykła mieszanka: występuje w różnych postaciach. Stanowi zbilansowaną dietę i jest chetnie zjadana przez większość koni.
Wysłodki buraczane: występują pod postacią brykietów lub wiórków, muszą być namoczone przed skarmieniem w przeciwnym wypadku pęczniejąw żołądku i mogą spowodować kolkę. Wiórki moczy się w dużej ilości wody przez 12 godzin, a kostki nawet całą dobę (proces przebiega szybciej w gorącej wodzie). Burak cukowy jest bogaty we włókno, soczysty i smaczny. Większość koni je go ze smakiem. Po namoczeniu musi być skarmiony niezwłocznie, bo ulega fermentacji i zepsuciu.
Sieczka: to pocięte siano, słoma bądź mieszanka obu, czasami skarmiana z dodatkiem melasy. Zapewnia dobrą objętość, zachęca do dokładnego przeżuwania kęsów, a tym samym spowalnia ich przełykanie, co jest szczególnie ważne u koni jędzących łapczywie. Musi być zrobiona z surowca dobrej jakości.
Koń domowy (Equus caballus L.) - ssak nieparzystokopytny z rodziny koniowatych. Koń został udomowiony w Mezopotamii i Chinach ok. 8-6 tys. lat temu. Przodkiem konia domowego były prawdopodobnie koń Przewalskiego i tarpan oraz wymarłe azjatyckie konie tundrowe i leśne. Ważna jest informacja, iż koń Przewalskiego wcale jeszcze nie wyginął, a tarpan odnajduje zamienną odmianę w koniku polskim. Takie same z wyglądu, stają się nowocześniejszymi potomkami wymarłych tarpanów. W styczniu 2007 zespół naukowców z Massachusetts Institute of Technology i Uniwersytetu Harvarda poinformował, że stworzył wstępną mapę genomu konia. Wysokość konia mierzy się w kłębie specjalną laską zoometryczną. Niegdyś najpopularniejsze zwierzę pociągowe, następnie wyparte przez maszyny (zob. traktor, kombajn). Dziś używany w celach rekreacyjnych, pociągowo jedynie w biedniejszych gospodarstwach. Jest źródłem koniny.
Wyhodowano wiele ras koni. Najpopularniejsze to:
czystej krwi arabskiej - jego krzyżówki dały początek wielu innym rasom
pełnej krwi angielskiej - konie wyścigowe
Polskie rasy koni:
rasa wielkopolska (wlkp)
rasa huculska (hc)
rasa śląska (śl)
rasa małopolska (młp)
Konik polski, inaczej konik biłgorajski (kn)
Polski koń zimnokrwisty (z)
Nazwy koni w zależności od wieku:
sysak - młody koń do około 6 miesiąca życia, odżywia się głównie mlekiem matki.
odsadek - młody koń odłączony od klaczy matki
źrebię - młody koń poniżej 1 roku.
klaczka - samica konia w wieku 1-3 lat.
ogierek - samiec konia w wieku 1-3 lat.
klacz, kobyła - samica konia powyżej trzeciego roku życia.
ogier - samiec konia powyżej trzeciego roku życia.
Inne nazwy:
* wałach - wykastrowany samiec.
* wnęter - samiec konia z wadą rozwojową, polegającą na niewłaściwym umieszczeniu jąder (poza moszną - zob. wnętrostwo).
Zmysły:
#
Wzrok - Oczy konia znajdują się po bokach głowy przez co koń każdym okiem widzi inny obraz. Koń dzięki takiemu usytuowaniu oczu widzi niemalże dookoła. Jedyne martwe pola znajdują się bezpośrednio przed koniem i zaraz za nim.
Ciekawostka - koń musi opuścić głowę aby zobaczyć coś bardziej oddalonego.
#
Słuch - zdecydowanie dużo bardziej czuły niż słuch człowieka. Dzięki bardzo dobremu zmysłowi słuchu koń doskonale może się poruszać w nocy. Dzięki dźwiękom dobiegającym do jego uszu jest w stanie ocenić odległość
#
Węch - bardzo mocno rozwinięty zmysł. Dzięki niemy konie potrafią na całe życie zapamiętać innego konia. Węch służy im również do spożywania jedynie dobrego pokarmu. Jeśli pasza będzie zjęczała i zapach nie spodoba się koniowi to jej nie tknie.
#
Smak - dzięki dobrze rozwiniętemu zmysłowi smaku konie są w stanie odróżnić rośliny trujące od tych, które mogą spożywać.
#
Dotyk - koń reaguje nawet na najmniejszy dotyk (muchy). Wiele koni uwielbia kiedy się je dotyka po dolnej wardze i chrapach.
Uzębienie konia
Końskie zęby stale rosną, mniej więcej 4 mm rocznie. Są one systematycznie ścierane ok. 2 mm na rok, wskutek rozcierania pobieranego pokarmu. Szczęka jest szersza niż żuchwa, dlatego zęby trzonowe i przedtrzonowe ścierają się nierównolegle, pod kątem. Miękki pokarm powoduje, że zęby trzonowe i przedtrzonowe nie ścierają się równomiernie na całej powierzchni, co powoduje że na zewnętrznej stronie zębów górnych i wewnętrznej stronie zębów dolnych tworzy się ostra jak nóż krawędź. Należy przynajmniej raz do roku skontaktować się z weterynarzem, który sprawdzi stan uzębienia zwierzęcia i w razie potrzeby odpowiednio je starnikuje. Problemy związane z uzębieniem przekładają się bardzo często na kłopoty w pracy z końmi - trudności przy kiełznaniu, niespokojna głowa, nieakceptowanie wędzidła, problemami z pobieraniem pokarmu oraz przeżuwaniem.
Chody konia
Wśród naturalnych chodów konia rozróżnia się (w kolejności według prędkości):
-Stęp
-Kłus
-Galop
-Cwał
Stęp
Chód czterotaktowy; koń stawia nogi w kolejności: lewa tylna, lewa przednia, prawa tylna, prawa przednia. Rodzaje stępa: zebrany, pośredni, roboczy i wyciągnięty.
Kłus
Chód dwutaktowy, koń stawia dwie nogi po przekątnej (prawa przednia i lewa tylna, lewa przednia i prawa tylna). Rodzaje kłusu: zebrany, pośredni, roboczy, wyciągnięty. Z punktu widzenia jeźdźca w rekreacji - kłus anglezowany, wysiadywany (ćwiczebny) lub w półsiadzie.
W jeździe rekreacyjnej oraz sportowej jeździec anglezując, powinien podnosić się z siodła w momencie, gdy koń stawia przednią, zewnętrzną nogę. W konkursach ujeżdżeniowych na czworoboku stosuje się tylko kłus ćwiczebny.
Galop
Trójtaktowy chód konia (źle ułożone konie czasem galopują czterotaktem), koń stawia najpierw nogę tylną, potem dwie nogi po przekątnej, a następnie przednią prowadzącą - w zależności więc, która noga stawiana jest jako ostatnia, rozróżnia się galop na lewą i prawą nogę. Rodzaje galopu: zebrany, roboczy, pośredni, wyciągnięty. Można galopować w półsiadzie lub w pełnym siadzie.
Koń powinien galopować na tę samą nogę, w którym kierunku jedzie (w lewo - na lewą, w prawo - na prawą). Jeśli tak nie jest,a jest to zamierzone mówi się, że jeździec prowadzi konia kontrgalopem. Jazda kontrgalopem jest trudnym technicznie elementem, bowiem utrudnia koniowi zachowanie równowagi. Jeśli kontrgalop nie był zamierzony to nazywamy go galopem fałszywym.
Galop roboczy
Najwolniejszy z galopów. Jest to galop ciężki, koń w nim najbardziej wyrzuca całe ciało. Łatwo w nim wysiedzieć w siodle.
Galop pośredni
Chód konia zmuszający go do wzmożonej pracy grzbietem oraz zwiększenia stopnia uginania i prostowania tylnych kończyn. Tempo równomierne wynosi 340-350 m/min.
Galop zebrany
Galop jest zwolniony do minimum. Dzięki maksymalnemu podstawieniu zadu środek ciężkości przesuwa się do tyłu. Szyja jest wygięta, wysoko podniesiona, czoło pionowo. Galop zebrany wymaga od konia gibkości i dobrego wytrenowania. Chód ten bardzo obciąża stawy skokowe, nie należy go więc nadużywać.
Galop wyciągnięty
Koń wydłuża nogi na tyle, na ile pozwala mu budowa jego ciała. Ruchy są bardziej wyciągnięte niż w galopie pośrednim. Tempo wynosi ok. 550 m/min.
Cwał
Jest najszybszym rodzajem galopu, często uważany za odrębny chód, gdyż w przeciwieństwie do innych rodzajów galopu jest czterotaktowy. Koń stawia nogi w kolejności: lewa tylna, prawa tylna, lewa przednia, prawa przednia, lub odwrotnie, po czym następuje faza lotu.
nne chody konia:
Oprócz tych podstawowych chodów konia wyróżnia się jeszcze dwutaktowy inochód (koń stawia nogi w kolejności: prawa przednia z prawą tylną, a następnie lewa przednia z lewą tylną) oraz tölt . Istnieje również wiele chodów sztucznych,czyli wyuczonych przez człowieka np. piaff, pasaż czy stęp hiszpański.
Chody mogą być wrodzone (stęp, galop, kłus, cwał) lub nabyte (piaff, pasaż). Każdy z wymienionych powyżej chodów ma dwa rodzaje (tempa): szybki i wolny i można w nim wprowadzać modyfikacje takie jak skracanie czy wydłużanie kroku.
Wśród naturalnych chodów konia rozróżnia się (w kolejności według prędkości):
-Stęp
-Kłus
-Galop
-Cwał
Stęp
Chód czterotaktowy; koń stawia nogi w kolejności: lewa tylna, lewa przednia, prawa tylna, prawa przednia. Rodzaje stępa: zebrany, pośredni, roboczy i wyciągnięty.
Kłus
Chód dwutaktowy, koń stawia dwie nogi po przekątnej (prawa przednia i lewa tylna, lewa przednia i prawa tylna). Rodzaje kłusu: zebrany, pośredni, roboczy, wyciągnięty. Z punktu widzenia jeźdźca w rekreacji - kłus anglezowany, wysiadywany (ćwiczebny) lub w półsiadzie.
W jeździe rekreacyjnej oraz sportowej jeździec anglezując, powinien podnosić się z siodła w momencie, gdy koń stawia przednią, zewnętrzną nogę. W konkursach ujeżdżeniowych na czworoboku stosuje się tylko kłus ćwiczebny.
Galop
Trójtaktowy chód konia (źle ułożone konie czasem galopują czterotaktem), koń stawia najpierw nogę tylną, potem dwie nogi po przekątnej, a następnie przednią prowadzącą - w zależności więc, która noga stawiana jest jako ostatnia, rozróżnia się galop na lewą i prawą nogę. Rodzaje galopu: zebrany, roboczy, pośredni, wyciągnięty. Można galopować w półsiadzie lub w pełnym siadzie.
Koń powinien galopować na tę samą nogę, w którym kierunku jedzie (w lewo - na lewą, w prawo - na prawą). Jeśli tak nie jest,a jest to zamierzone mówi się, że jeździec prowadzi konia kontrgalopem. Jazda kontrgalopem jest trudnym technicznie elementem, bowiem utrudnia koniowi zachowanie równowagi. Jeśli kontrgalop nie był zamierzony to nazywamy go galopem fałszywym.
Galop roboczy
Najwolniejszy z galopów. Jest to galop ciężki, koń w nim najbardziej wyrzuca całe ciało. Łatwo w nim wysiedzieć w siodle.
Galop pośredni
Chód konia zmuszający go do wzmożonej pracy grzbietem oraz zwiększenia stopnia uginania i prostowania tylnych kończyn. Tempo równomierne wynosi 340-350 m/min.
Galop zebrany
Galop jest zwolniony do minimum. Dzięki maksymalnemu podstawieniu zadu środek ciężkości przesuwa się do tyłu. Szyja jest wygięta, wysoko podniesiona, czoło pionowo. Galop zebrany wymaga od konia gibkości i dobrego wytrenowania. Chód ten bardzo obciąża stawy skokowe, nie należy go więc nadużywać.
Galop wyciągnięty
Koń wydłuża nogi na tyle, na ile pozwala mu budowa jego ciała. Ruchy są bardziej wyciągnięte niż w galopie pośrednim. Tempo wynosi ok. 550 m/min.
Cwał
Jest najszybszym rodzajem galopu, często uważany za odrębny chód, gdyż w przeciwieństwie do innych rodzajów galopu jest czterotaktowy. Koń stawia nogi w kolejności: lewa tylna, prawa tylna, lewa przednia, prawa przednia, lub odwrotnie, po czym następuje faza lotu.
nne chody konia:
Oprócz tych podstawowych chodów konia wyróżnia się jeszcze dwutaktowy inochód (koń stawia nogi w kolejności: prawa przednia z prawą tylną, a następnie lewa przednia z lewą tylną) oraz tölt . Istnieje również wiele chodów sztucznych,czyli wyuczonych przez człowieka np. piaff, pasaż czy stęp hiszpański.
Chody mogą być wrodzone (stęp, galop, kłus, cwał) lub nabyte (piaff, pasaż). Każdy z wymienionych powyżej chodów ma dwa rodzaje (tempa): szybki i wolny i można w nim wprowadzać modyfikacje takie jak skracanie czy wydłużanie kroku.
Pielęgnacja konia
Dbanie o zdrowy i czysty wygląd konia jest równie ważne jak codzienne karmienie. Koń to bardzo eleganckie i delikatne zwierze. Tak jak człowiek również zwierze potrzebuje codziennej pielęgnacji. Musimy pamiętać, że udomowiony koń przebywający większość czasu w zamkniętym boksie potrzebuje naszej pomocy, aby być zadbany i w dobrej kondycji.
Chwile spędzone z koniem podczas czyszczenia to niezapomniane chwile oraz jedyna możliwość zaprzyjaźnienia się ze zwierzęciem. Jest to najlepszy moment, aby zarówno koń jak i jeździec zaufali sobie.
Podczas codziennej pielęgnacji konia mamy możliwość zaobserwowania czy koń jest zdrowy, nie ma ran czy opuchlizn. Dlatego pamiętajmy, że 30 minut przed jazdą poświęcone na czyszczenie naszego pupila zagwarantuje nam obopólne zadowolenie i zdrowie konia.
Każdy właściciel konia powinien mieć skrzynkę z koniecznymi przyrządami do codziennego czyszczenia konia. Najlepiej, gdy szczotki z których korzystamy są przeznaczone wyłącznie dla naszych koni. Dzięki temu unikniemy ewentualnego przeniesienia np. choroby skórnej od innego konia, który chorował. W naszej skrzynce przeznaczonej do pielęgnacji konia powinny znaleźć się :
Szczotka ryżowa/Twarda szczotka
Chwile spędzone z koniem podczas czyszczenia to niezapomniane chwile oraz jedyna możliwość zaprzyjaźnienia się ze zwierzęciem. Jest to najlepszy moment, aby zarówno koń jak i jeździec zaufali sobie.
Podczas codziennej pielęgnacji konia mamy możliwość zaobserwowania czy koń jest zdrowy, nie ma ran czy opuchlizn. Dlatego pamiętajmy, że 30 minut przed jazdą poświęcone na czyszczenie naszego pupila zagwarantuje nam obopólne zadowolenie i zdrowie konia.
Każdy właściciel konia powinien mieć skrzynkę z koniecznymi przyrządami do codziennego czyszczenia konia. Najlepiej, gdy szczotki z których korzystamy są przeznaczone wyłącznie dla naszych koni. Dzięki temu unikniemy ewentualnego przeniesienia np. choroby skórnej od innego konia, który chorował. W naszej skrzynce przeznaczonej do pielęgnacji konia powinny znaleźć się :
Szczotka ryżowa/Twarda szczotka
- Bardzo często, jeśli nie codziennie Twój koń wraca z padoku, na którym może pozwolić sobie na cudowne tarzanie się w piasku czy błocie. To oczywiście objaw zdrowia i dobrej kondycji konia, także podczas czyszczenia naszego brudasa cieszmy się, że nasz pupil ma dobry humor. Takiego zakurzonego konia najlepiej na początku czyścić szczotką ryżową. Mają długi i twardy włos, dzięki czemu z łatwością �wymieciemy� pierwszą warstwę piasku z sierści i skóry konia. Pamiętajmy aby zawsze czyścić konia od lewej strony zaczynając od szyi aż do zadu, wówczas zawsze będziemy czyścić z włosem konia.
- Po usunięciu pierwszej �padokowej� warstwy piasku zabieramy się za dokładniejsze czyszczenie konia. W sklepach jeździeckich możemy spotkać równego rodzaju zgrzebła. Najlepiej mieć zgrzebło metalowe oraz gumowe. Metalowe zgrzebło jest odpowiednie do czyszczenia dużych powierzchni konia omijając miejsca, gdzie kości odstają (szczególnie stawy, kłąb, kręgosłup). Z metalowym zgrzebłem należy obchodzić się delikatnie i z wyczuciem. Wykonujemy okrągłe ruchy na niewielkich odcinkach, delikatnie dociskając do skóry konia. Zgrzebło pozwala na usunięcie zaklejonych miejsc na sierści oraz na skórze jak również delikatnie masuje konia poprawiając jego krążenie. Miejsca wrażliwe u konia należy czyścić zgrzebłem gumowym, które odpowiednio zmieni swój kształt gdy będziemy czyścić miejsca, gdzie odstają kości. Dzięki temu usuniemy starą sierść oraz brud z takich miejsc jednocześnie nie robiąc krzywdy. Obserwuj swojego konia. Podczas czyszczenia zgrzebłem najczęściej odnajdujemy niewielkie rany, opuchlizny czy inne urazy. Jeżeli Twój koń jest wrażliwy, to zrezygnuj z twardego metalowego zgrzebła i czyść wyłącznie gumowym. Zgrzebło gumowe jest bardzo dobre podczas gubienia sierści przez konia na wiosnę i zimę.
Zasada w jaki sposób czyścimy konia zgrzebłem jest podobna do poprzedniej. Rozpoczynamy od szyi konia, wykonując okrągłe ruchy i kończymy na zadzie konia. Należy pamiętać aby co jakiś czas czyścić zgrzebło. Najlepsza metoda to uderzyć zgrzebłem o ścianę boksu, wówczas przyczepiony brud i kurz od zgrzebła odpadnie. Pamiętajmy aby nie czyścić zgrzebłem miejsc konia, gdzie kości znajdują się tuż pod skórą! (stawy, kręgosłup, kłąb)
W niektórych sklepach jeździeckich spotkamy się z bardzo małym gumowym zgrzebłem. Jest to zgrzebło dzięki któremu bez stresu dla konia wyczyścimy mu łeb, aby był pozbawiony martwego naskórka i starej sierści. Zgrzebło to schowane jest pod naszą dłonią i wówczas koń ma wrażenie, że chcemy go pogłaskać. Jest to bardzo praktyczna rzecz szczególnie dla właścicieli koni nerwowych, które nie pozwalają sobie na wykonywanie czegokolwiek przy ich głowach.
- Po wyczyszczeniu zgrzebłem i usunięciu zasklejek z sierści oraz kurzu czas aby sierść Twojego konia zaczęła błyszczeć. Najlepiej do tego używać miękkiej szczotki z naturalnego włosia bądź równie delikatnej z syntetycznego włosia. Podczas czyszczenia miękką szczotką nie omijamy żadnych miejsc u konia. Pamiętajmy aby wyczyścić naszego konia bardzo dokładnie w miejscach, gdzie znajduje się popręg, siodło oraz ochraniacze. Brak piasku w sierści nie wywoła ewentualnego obtarcia skóry w tych miejscach.
Wielu jeźdźców w różny sposób używa miękkiej szczotki. Część z nich po prostu głaszcze szczotką sierść oczywiście rozpoczynając od szyi i kończąc na zadzie. Z mojego doświadczenia podczas czyszczenia tą szczotką można bardzo dokładnie usunąć resztki kurzu, stosując się do pewnej zasady. Najpierw wykonujemy ruch pod włos konia na potem z powrotem zaczesujemy sierść. Wykonujemy to na krótkich odcinkach.
Miękką szczotką czyścimy również głowę konia i uszy. Przeważnie konie lubią delikatne głaskanie szczotką, jeżeli jednak Twój koń obawia się takiego dużego przedmiotu w Twoich rękach polecam małe szczotki, które podobnie jak zgrzebło mieszczą się w dłoni. Wówczas koń powinien spokojnie przyjąć czyszczenie głowy. Nie zapominajmy o tym, że koń gubi tak samo sierść na brzuszku jak i na głowie, dlatego bardzo ważne jest aby była ona czysta i zadbana.
- Grzywa konia zawsze powinna być dokładnie wyczesana oraz pozbawiona słomy, która bardzo często zaplącze się w grzywie. Najlepszy do tego jest grzebień do grzywy. Obecnie w sklepach jeździeckich można spotkać różne rodzaje takich grzebieni. Najbardziej popularny jest niewielki metalowy grzebień, którym czeszemy grzywę. Ostatnio można też spotkać plastikowe grzebienie z wygodną rączką. Jeżeli nie mamy grzebienia możemy też użyć plastikowego zgrzebła tzw. iglak. Oczywiście grzywę zaczesujemy na stronę jak układa się grzywa Twojego pupila naturalnie.
Grzywa konia tak jak fryzura człowieka może być różna, w zależności od urody konia, kształtu głowy czy też upodobań jeźdźca. Najczęściej konie mają grzywę ułożoną po jednej stronie szyi prawidłowa długość grzywy odpowiada szerokości dłoni. Jeżeli grzywa jest zbyt gęsta i nie chce się układać często stosuje się tzw. �przerywanie grzywy�. Wyrywamy szybkim ruchem niewielkie pasma włosów z grzywy rozpoczynając od okolic uszu i kończąc na kłębie. Może również używać do tego grzebienia poprzez owijanie najdłuższych włosów wokół grzebienia i szybkim ruchem wyrywania włosów. Gdy przerywamy grzywę małymi pasmami i energicznie to wówczas koń nie odczuwa bólu, a nawet przysypia zrelaksowany.
- W sklepach jeździeckich ostatnio znalazłam szczotkę do grzywy i ogona. Zanim jednak zaczniemy rozczesywać piękny długi ogon konia pamiętajmy o tym, że każdy włos konia rośnie 3 lata zanim będzie odpowiedniej długości. Dlatego zanim użyjemy szczotki do ogona najpierw rozczeszmy ogon palcami. Najważniejsze to usunąć słomę z ogona i delikatnie palcami rozczesujmy ogon, tak jakby nasza dłoń była grzebieniem a palce jej ząbkami. Dobrze jest, gdy stosujemy preparaty silikonowe do grzywy i ogona. Najczęściej są w rozpylaczu. Rozprowadzamy taki preparat po ogonie i po chwili bez problemu rozplączemy nawet największe kołtuny. Dopiero po wstępnym rozczesaniu możemy zastosować szczotkę. Pamiętajmy jednak aby podczas jej stosowania trzymać ogon powyżej miejsca rozczesywania aby nie wyrywać włosów. Piękny koński ogon to gęsty i lśniący ogon� bez słomy!
- Czyszczenie kopyt powinno być tak ważne jak nasze codzienne mycie zębów. Pamiętajmy, że koń większość czasu spędza w boksie, gdzie podłoże jest wilgotne i brudne. Regularne i częste czyszczenie strzałki kopyta uchroni Twojego konia przed gniciem strzałki. Aby koń miał zadbane i zdrowe kopyta oprócz czyszczenia kopystką pamiętajmy aby zapewnić regularny ruch konia na powietrzu (unikniemy gnicia strzałki) oraz aby koń był regularnie czyszczony przez kowala.
Polecam mycie kopyta letnią wodą wraz z szarym mydłem. Dokładnie oczyścimy kopyto z zaklejonego brudu, szczególnie w okolicach piętki.
- Jest to szczotka którą szczególnie polecam do czyszczenia po jeździe, gdy koń ma tzw. zasklejki czyli sklejona sierść od potu. Iglakiem takim z łatwością wyczyścimy sierść z zaschniętych miejsc. Taką szczotką możemy również rozczesać grzywę konia, gdy nie posiadamy grzebienia.
- Pamiętajmy o czyszczeniu nosa i całych chrap konia. Są to bardzo wrażliwe miejsca u konia, dlatego bądźmy delikatni i używajmy tylko małej i miękkiej gąbki. Zwilżmy wodą gąbkę i wówczas czyśmy nos naszego ulubieńca. Z doświadczenia zamiast gąbki mogę polecić chusteczki nawilżane dla niemowląt. Są one miękkie i nawilżone preparatem jednocześnie pielęgnującym skórę. Dzięki temu unikniemy ewentualnego podrażnienia chrap konia.
Ręcznik powinien znajdować się zawsze przy boksie. Potrzebny jest w wielu sytuacjach np. gdy koń wróci mokry z padoku i trzeba go wytrzeć, podczas �odkurzania� sierści konia, suszenia kopyt itp.
Końskie przysłowia
A moja kareta gdzie? - Tam gdzie ją konie zawiozły
Baba z wozu, koniu lżej.
Biały z czarną skórą ponad wszystkie konie górą.
By koń o swej sile wiedział, żaden by na nim nie siedział.
Ceremoniał godów weselnych w Polsce zawsze przytomności konia potrzebował.
Cudzemu koniowi, cudzej żonie, cudzemu psu nie dowierzaj.
Czas bieży, że go ani na koniu nie dogonisz..
Daj koniowi obiad, śniadanie i słomy w bród na posłanie.
Darowanemu koniowi nie patrzy się do pyska.
Darowanemu koniowi w zęby nie zazieraj.
Dla zmęczonego konia i uzda ciężka.
Do konia i białogłowy przystępuj śmiało.
Dobrego konia oglądają w stajni.
Dobry koń jest połowicą zdrowia ludzkiego.
Dziewczyna piegowata, a kobyła tarantowa ma płeć delikatną.
Gdy jeden koń jest chory, cała stajnia nie je.
Gdy konia kują, żaba nogę podnosi.
Gdy pogłaszczesz konia worem, to ci pójdzie krokiem sporym.
Gdyby koń o swej sile wiedział, żaden by na nim nie siedział.
Gdybyś założył osłu siodło i tak nie przemieni się w konia.
Gdzie konia kują, niech żaba nogi nie nadstawia.
I w sto koni nie dogoni...
Jakoby ci na konia oklep mieli siadać, co nie umieli siedząc, tylko leżąc jadać.
Jakość żelaza poznaje się w czasie kucia, jakość konia w czasie jazdy.
Jarmark i wesele koń pamięta cztery niedziele.
Jeździć konno może się nauczyć każdy, ale jazda w harmonii z koniem jest sztuką. (W. Müseler)
Jeżeli będziesz jeździł na ogierze, twoje klacze pozostaną jałowe.
Jeżeli klacz jest pstra, pstry będzie i źrebak.
Jeżeli koń dobrze biegnie rysią, nadaje się do jazdy, choćby był pstry.
Jeżeli los ci sprzyja, nie spiesz się; jeżeli koń jest dobry, nie popędzaj go batem.
Kiedy osioł poczuje ból, prześcignie konia.
Kobyłę najpierw trzeba pogłaskać, a dopiero potem ujeżdżać.
Kogo razi kobiety i konia wada byle jaka nie będzie miał w stajni konia ni w łóżku kociaka.
Konia bez odmiany oddać, z jedną sobie chować, z dwiema przyjacielowi, przyjacielowi tzrema nieprzyjacielowi, nieprzyjacielowi czterema przedać.
Konia chudego, pachołka obdartego, niewiastę pijaną trudno zalecać.
Konia i niewiasty z wszelkimi cnotami trudno dostać.
Konia i niewiasty z wszelkimi cnotami trudno dostać.
Konia nie bij, sługi nie lżyj, żony nie drażnij, chceszli mieć z nich statek.
Konia nie możecie nakarmić, a chcecie wyżywić słonia?
Konia tanio nie ceń, króla o mało nie proś.
Konia urodziwego więcej do powinności głaskaniem przywiedziesz niż biciem.
Konia z narowem, chłopa z uporem, żony z niewstydem bodaj nikt nie miał.
Konie wyprawne do panny, a nieuki pod furmany dawaj.
Konie znają swoich jeźdźców.
Koniem możesz się pochwalić, nawet chudym, ale nie osłem, choćby tłustym.
Koń będzie prowadził, ale nie będzie walczył.
Koń by się uśmiał.
Koń chłopa uporem, chłop konia przemysłem, będą się ćwiczyć oba.
Koń gdy parska i pierdzi to o zdrowiu twierdzi, gdy bździ budzi poziewa śmierci się spodziewa.
Koń jaki jest, każdy widzi.
Koń lękliwy, pan frasobliwy, gospodarz niedbały sami sobie szkodzą.
Koń ma być czuły, nóg pewnych i gęby wolnej.
Koń ma cztery nogi, a też się potknie.
Koń ma dużą głowę, niech się martwi.
Koń nie skacze bez powodu.
Koń srokacz, żona Magda; co ma Bóg dać, to i tak da.
Koń stworzon ku bieganiu, jak ptak ku lataniu.
Koń zapracował – osioł zjadł.
Koń zawsze idzie znajomą drogą.
Koń, któremu ufano, zrzucił jeźdźca przez łeb.
Koń, panna i wino wielkiego ochędóstwa potrzebują.
Kopnięcie konia spokojnego bywa straszne.
Kto bywa na koniu, bywa i pod koniem...
Kto konia nakarmi, to tak jakby sam jadł.
Kto konie kulbaczy, niech uzdę obaczy.
Kto kupił konia, bierze i uzdę.
Kto ma sześć koni w wozie, tysiąc złotych w szkatule, a pannę we dwu milach, ten może czapkę na stole położyć.
Kto na białym koniu nie siedział, nie siedział na dobrym.
Kto nie jeździ na koniu, z niego nie spadnie.
Kto nie ma konia, ten piechotą chodzi.
Kto nie miał siwego ten nie miał dobrego.
Kto nie miał siwego, to nie miał dobrego.
Lach bez konia jak ciało bez duszy.
Łaska pańska na pstrym koniu jeździ.
Milej patrzeć gdy dziewka na koniu harcuje, niż kiedy gonionego z goleńcem tańcuje.
Miło nie miło, ciągnij, siwa kobyło!
Młodego źrebca układa nauka, że niosąc jeźdźca słucha munsztuka.
Młody koń w pieniądze idzie a stary z pieniędzmi.
Można prowadzić konia do wody, ale nie można go zmusić by pił.
Największe szczęście w świecie na końskim leży grzbiecie.
Nie ciężą rogi jeleniowi ani skrzydła ptakowi, ani owies koniowi.
Nie daj Boże konia leczyć, bo na leczonym źle jeździć.
Nie każdy rów koń przeskoczy.
Nie targuj panny w łóżku, a konia w wodzie.
Nie znając natury konia, nie idź za nim z tyłu.
Osioł pozostanie osłem, choćbyś nań włożył złotą uzdę i siodło.
Pańska łaska na pstrym koniu jeździ.
Pańskie oko konia tuczy.
Piękniej, gdy dziewka jedzie na koniu z sajdakiem, niż kiedy się ociągnie ciasnym inderakiem.
Płot trzy lata, kot trzy płoty, koń trzy koty.
Po nieśmiałym jeźdźcu konia, a śmiały mężu wdowy szkoda dostawać.
Prawdę fałszując, konia narowiąc, cnotę szkalując, żalem się płaci.
Przy handlu końmi nie ufaj nawet ojcu.
Rączo zły czas konia bodzie, na nasze koło obróciwszy wodze...
Rzuć serce za przeszkodę, a na pewno tam je znajdziesz.
Szable w dłoń i na koń!
Szalony bowiem kto by chciał koniowi piętkami odwierzgnąć, a psu zębami się odgryźć.
Szczęśliwy, komu się wiodą konie i żony.
Szlachetny koń nie będzie jadł siana, którego mu raz odmówiono.
Sznur rwie się w tym miejscu, gdzie jest najcieńszy; konie przeskakują zagrodę tam, gdzie jest najniższa.
Ujechawszy milę, postój z koniem chwilę; ujechawszy trzy, czoła mu potrzyj; ujechawszy sześć, dajże mu jeść.
Wędzidło i ogień – to najlepszy środek na upór konia.
Więc trzeba i poddanych fantazyje wiedzieć, pierwej konia zrozumieć niźli na nim siedzieć.
Wóz odpoczywa zimą, sanie – latem, koń nie odpoczywa nigdy.
Wyrwał się jak z łysą kobyłą na targ.
Z osła nie zrobisz konia.
Zaiste i szlachetny koń niekiedy się potknie.
Zdrów jak koń.
Żwawego konia lepiej karmią.
Baba z wozu, koniu lżej.
Biały z czarną skórą ponad wszystkie konie górą.
By koń o swej sile wiedział, żaden by na nim nie siedział.
Ceremoniał godów weselnych w Polsce zawsze przytomności konia potrzebował.
Cudzemu koniowi, cudzej żonie, cudzemu psu nie dowierzaj.
Czas bieży, że go ani na koniu nie dogonisz..
Daj koniowi obiad, śniadanie i słomy w bród na posłanie.
Darowanemu koniowi nie patrzy się do pyska.
Darowanemu koniowi w zęby nie zazieraj.
Dla zmęczonego konia i uzda ciężka.
Do konia i białogłowy przystępuj śmiało.
Dobrego konia oglądają w stajni.
Dobry koń jest połowicą zdrowia ludzkiego.
Dziewczyna piegowata, a kobyła tarantowa ma płeć delikatną.
Gdy jeden koń jest chory, cała stajnia nie je.
Gdy konia kują, żaba nogę podnosi.
Gdy pogłaszczesz konia worem, to ci pójdzie krokiem sporym.
Gdyby koń o swej sile wiedział, żaden by na nim nie siedział.
Gdybyś założył osłu siodło i tak nie przemieni się w konia.
Gdzie konia kują, niech żaba nogi nie nadstawia.
I w sto koni nie dogoni...
Jakoby ci na konia oklep mieli siadać, co nie umieli siedząc, tylko leżąc jadać.
Jakość żelaza poznaje się w czasie kucia, jakość konia w czasie jazdy.
Jarmark i wesele koń pamięta cztery niedziele.
Jeździć konno może się nauczyć każdy, ale jazda w harmonii z koniem jest sztuką. (W. Müseler)
Jeżeli będziesz jeździł na ogierze, twoje klacze pozostaną jałowe.
Jeżeli klacz jest pstra, pstry będzie i źrebak.
Jeżeli koń dobrze biegnie rysią, nadaje się do jazdy, choćby był pstry.
Jeżeli los ci sprzyja, nie spiesz się; jeżeli koń jest dobry, nie popędzaj go batem.
Kiedy osioł poczuje ból, prześcignie konia.
Kobyłę najpierw trzeba pogłaskać, a dopiero potem ujeżdżać.
Kogo razi kobiety i konia wada byle jaka nie będzie miał w stajni konia ni w łóżku kociaka.
Konia bez odmiany oddać, z jedną sobie chować, z dwiema przyjacielowi, przyjacielowi tzrema nieprzyjacielowi, nieprzyjacielowi czterema przedać.
Konia chudego, pachołka obdartego, niewiastę pijaną trudno zalecać.
Konia i niewiasty z wszelkimi cnotami trudno dostać.
Konia i niewiasty z wszelkimi cnotami trudno dostać.
Konia nie bij, sługi nie lżyj, żony nie drażnij, chceszli mieć z nich statek.
Konia nie możecie nakarmić, a chcecie wyżywić słonia?
Konia tanio nie ceń, króla o mało nie proś.
Konia urodziwego więcej do powinności głaskaniem przywiedziesz niż biciem.
Konia z narowem, chłopa z uporem, żony z niewstydem bodaj nikt nie miał.
Konie wyprawne do panny, a nieuki pod furmany dawaj.
Konie znają swoich jeźdźców.
Koniem możesz się pochwalić, nawet chudym, ale nie osłem, choćby tłustym.
Koń będzie prowadził, ale nie będzie walczył.
Koń by się uśmiał.
Koń chłopa uporem, chłop konia przemysłem, będą się ćwiczyć oba.
Koń gdy parska i pierdzi to o zdrowiu twierdzi, gdy bździ budzi poziewa śmierci się spodziewa.
Koń jaki jest, każdy widzi.
Koń lękliwy, pan frasobliwy, gospodarz niedbały sami sobie szkodzą.
Koń ma być czuły, nóg pewnych i gęby wolnej.
Koń ma cztery nogi, a też się potknie.
Koń ma dużą głowę, niech się martwi.
Koń nie skacze bez powodu.
Koń srokacz, żona Magda; co ma Bóg dać, to i tak da.
Koń stworzon ku bieganiu, jak ptak ku lataniu.
Koń zapracował – osioł zjadł.
Koń zawsze idzie znajomą drogą.
Koń, któremu ufano, zrzucił jeźdźca przez łeb.
Koń, panna i wino wielkiego ochędóstwa potrzebują.
Kopnięcie konia spokojnego bywa straszne.
Kto bywa na koniu, bywa i pod koniem...
Kto konia nakarmi, to tak jakby sam jadł.
Kto konie kulbaczy, niech uzdę obaczy.
Kto kupił konia, bierze i uzdę.
Kto ma sześć koni w wozie, tysiąc złotych w szkatule, a pannę we dwu milach, ten może czapkę na stole położyć.
Kto na białym koniu nie siedział, nie siedział na dobrym.
Kto nie jeździ na koniu, z niego nie spadnie.
Kto nie ma konia, ten piechotą chodzi.
Kto nie miał siwego ten nie miał dobrego.
Kto nie miał siwego, to nie miał dobrego.
Lach bez konia jak ciało bez duszy.
Łaska pańska na pstrym koniu jeździ.
Milej patrzeć gdy dziewka na koniu harcuje, niż kiedy gonionego z goleńcem tańcuje.
Miło nie miło, ciągnij, siwa kobyło!
Młodego źrebca układa nauka, że niosąc jeźdźca słucha munsztuka.
Młody koń w pieniądze idzie a stary z pieniędzmi.
Można prowadzić konia do wody, ale nie można go zmusić by pił.
Największe szczęście w świecie na końskim leży grzbiecie.
Nie ciężą rogi jeleniowi ani skrzydła ptakowi, ani owies koniowi.
Nie daj Boże konia leczyć, bo na leczonym źle jeździć.
Nie każdy rów koń przeskoczy.
Nie targuj panny w łóżku, a konia w wodzie.
Nie znając natury konia, nie idź za nim z tyłu.
Osioł pozostanie osłem, choćbyś nań włożył złotą uzdę i siodło.
Pańska łaska na pstrym koniu jeździ.
Pańskie oko konia tuczy.
Piękniej, gdy dziewka jedzie na koniu z sajdakiem, niż kiedy się ociągnie ciasnym inderakiem.
Płot trzy lata, kot trzy płoty, koń trzy koty.
Po nieśmiałym jeźdźcu konia, a śmiały mężu wdowy szkoda dostawać.
Prawdę fałszując, konia narowiąc, cnotę szkalując, żalem się płaci.
Przy handlu końmi nie ufaj nawet ojcu.
Rączo zły czas konia bodzie, na nasze koło obróciwszy wodze...
Rzuć serce za przeszkodę, a na pewno tam je znajdziesz.
Szable w dłoń i na koń!
Szalony bowiem kto by chciał koniowi piętkami odwierzgnąć, a psu zębami się odgryźć.
Szczęśliwy, komu się wiodą konie i żony.
Szlachetny koń nie będzie jadł siana, którego mu raz odmówiono.
Sznur rwie się w tym miejscu, gdzie jest najcieńszy; konie przeskakują zagrodę tam, gdzie jest najniższa.
Ujechawszy milę, postój z koniem chwilę; ujechawszy trzy, czoła mu potrzyj; ujechawszy sześć, dajże mu jeść.
Wędzidło i ogień – to najlepszy środek na upór konia.
Więc trzeba i poddanych fantazyje wiedzieć, pierwej konia zrozumieć niźli na nim siedzieć.
Wóz odpoczywa zimą, sanie – latem, koń nie odpoczywa nigdy.
Wyrwał się jak z łysą kobyłą na targ.
Z osła nie zrobisz konia.
Zaiste i szlachetny koń niekiedy się potknie.
Zdrów jak koń.
Żwawego konia lepiej karmią.
Konie - słownik pojęć
Biotyna - niezbędna do utrzymania zdrowej skóry i sierści oraz prawidłowego rozwoju i formowania struktury puszki kopytowej, poprawia konsystencje i strukturę tkanki rogowej kopyta, jej niedobór jest przyczyną egzem, stanów zapalnych skóry, matowienia włosów i deformacji kopyta.
Chambon - składa się z dwóch elastycznych pasów, idących symetrycznie od popręgu przez pasek potyliczny do kółek wędzidłowych. Używany do lonżowania, pozwala na dużą swobodę ruchów do przodu i w bok. Poprzez nacisk na potylicę nie pozwala na zadzieranie głowy i uczy konia poruszać się z rozluźnioną i opuszczoną szyją.
Dziegieć - produkt rozkładowej destylacji drewna, smolista ciecz o charakterystycznym zapachu dymu. Posiada właściwości bakteriobójcze, osusza i impregnuje, jest więc stosowany do zabezpieczania strzałek kopytowych przed wpływem wilgoci i bakterii ze ściółki, osusza, chroni przed gniciem strzałek.
Hacele - rodzaj haka, zwykle stalowego, który jest wkręcany na każdym z dwu końców podkowy, zapobiegający ślizganiu się konia, używany zimą i na parkurach trawiastych.
Klosze - najczęściej gumowe lub neoprenowe, zakładane wokół kopyta, chronią wrażliwe koronki i piętki m.in. przed skutkami ścigania i strychowania (czyli uderzania kopytem o kopyto).
Krokodylki - charakterystycznie ukształtowane obcęgi niezbędne do dociśnięcia podkowy do kopyta po przybiciu podkowiaków.
Mesz - pokarm dla konia podawany na ciepło; składa się z parowanego owsa, rozgotowanego na kleik siemienia lnianego i otrąb pszennych; wysokoodżywczy, dobrze wpływa na trawienie, zapobiega kolkom; podawany 1-2 razy w tygodniu.
Moskitiera lub woalka - frędzelki lub maska z siatki chroniące pysk konia przed uciążliwymi owadami.
Mostek - nylonowy niedługi pasek zakończony z obu stron karabińczykami przypinanymi do wędzidła, ze sprzączką umieszczoną na środku, do której przypina się lonżę; zapobiega ciągnięciu konia za jedno kółko wędzidła podczas lonżowania.
Nachrapnik hanowerski - ma szerszą część nosową, zwężającą się ku końcom; w odróżnieniu od nachrapnika polskiego/angielskiego, nachrapnik hanowerski zapinany jest na wędzidło; krępuje pysk konia nie pozwalając na jego swobodne otwieranie.Łagodzi działanie wędzidła; nie należy zapinać go zbyt mocno, między paskiem a szczęką powinny mieścić się dwa palce.
Nachrapnik meksykański - składa się z dwóch skrzyżowanych na nosie pasków, połączonych skórzaną rozetką; nigdy nie zatyka nozdrzy i nie tamuje oddechu, działa poprzez ucisk rzemienia potylicznego na odpowiednie mięśnie; stosowany najczęściej przy koniach, które otwierają pysk, nie żują wędzidła, czy usztywniają szyję.
Pelham - to łamane wędzidło posiadające czanki i łańcuszek, działające na zasadzie dźwigni; skórzany łącznik przyszyty do pierścieni wędzidła i czanek pozwala na użycie jednej pary wodzy.
Podkładka żelowa - wkładana między siodło a czaprak; amortyzuje wstrząsy, zapobiega odbiciom; rozkłada równomiernie ciężar jeźdźca na grzbiecie konia; łagodzi efekty niestabilnego dosiadu, podnosi siodło dzięki czemu chroni kłąb przed obtarciem.
Podkowiaki - rodzaj gwoździ służących do przybijania podkowy do kopyta.
Ślinianki - gumowe kółka naciągane na wędzidło zwykłe zapobiegające przesuwaniu się wędzidła (działanie jak przy wędzidle oliwkowym) i przyszczypywaniu kątów pyska.
Wędzidło podwójnie łamane - ma ostrzejsze działanie niż zwykłe wędzidło łamane; lepiej dostosowuje się do pyska konia. Wędzidło oliwkowe -charakteryzuje się pierścieniami w kształcie litery D; dobre dla jeźdźców początkujących i z niestabilną ręką, gdyż nie przesuwa się w pysku; ma mniejszy zakres oddziaływania niż wędzidło zwykłe.
Wypinacze - to skórzane/parciane pasy łączące wędzidło z popręgiem; Służą do ograniczania ruchu głowy konia w górę i w dół; ich długość musi być tak dopasowana, aby nie zmuszały konia do ustawiania głowy poza linią pionową; ułatwiają jazdę na koniach zadzierających głowę.
Wytok - pomocnicza część rzędu. Składa się z rzemienia piersiowego zakończonego dwoma pierścieniami,przez które przechodzą wodze, oraz rzemienia szyjnego. Wytok służy jako pomoc i uzupełnienie prawidłowego działania wędzidła, nie stosuje się go do uzdy munsztukowej. Wytok musi być bardzo dokładnie dopasowany: zbyt krótki może spowodować upadek konia, natomiast za długi staje się bezużyteczny. Powinien być tak dopasowany, by przy normalnej postawie konia linia wodzy nie była załamana.
oo - koń czystej krwi arabskiej
xx - koń pełnej krwi angielskiej
xxoo - koń czystej krwi angloarabskiej
o - koń półkrwi arabskiej (np. schagya)
x - koń półkrwi angielskiej (np. furioso)
xo - koń półkrwi angloarabskiej (np. gidran)
W Polsce rozpowszechnione są następujące rasy półkrwi:
wlkp - koń wielkopolski (półkrew angielska)
m - koń małopolski (półkrew angloarabska)
sp - polski koń szlachetny półkrwi
śl - koń śląski
Najpopularniejsze rasy niemieckich koni półkrwi angielskiej spotykane w Polsce to:
trak. - koń trakeński
holszt. - koń holsztyński
han. - koń hanowerski
westf. - koń westfalski
old. - koń oldenburski
Innymi europejskimi rasami półkrwi angielskiej są:
sf - francuski koń wierzchowy
KWPN - holenderski koń gorącokrwisty
SBS, BWP - belgijskie konie gorącokrwiste
Inne pojawiające się ostatnio w Polsce rasy gorącokrwiste:
AQH - American Quarter Horse
PRE, andal. - koń andaluzyjski
fryz. - koń fryzyjski
lp - koń lipicański
kladr. - koń kladrubski
Wśród koni zimnokrwistych w Polsce wyróżnia się kilka typów (m.in. konie sokólskie, lidzbarskie). Obecnie oznacza się je jednym symbolem:
z - polski koń zimnokrwisty
Rasy koni prymitywnych i kuców:
hc - koń huculski
kn - konik polski
fd - koń fiordzki
hafl. - haflinger
kf - kuc feliński
DR, niem. wierzch. - niemiecki kuc wierzchowy
welsh, kuc wal. - kuc walijski
ah. P., kuc szetl. - kuc szetlandzki
ak, af - arabokonik, arabofiord
Chambon - składa się z dwóch elastycznych pasów, idących symetrycznie od popręgu przez pasek potyliczny do kółek wędzidłowych. Używany do lonżowania, pozwala na dużą swobodę ruchów do przodu i w bok. Poprzez nacisk na potylicę nie pozwala na zadzieranie głowy i uczy konia poruszać się z rozluźnioną i opuszczoną szyją.
Dziegieć - produkt rozkładowej destylacji drewna, smolista ciecz o charakterystycznym zapachu dymu. Posiada właściwości bakteriobójcze, osusza i impregnuje, jest więc stosowany do zabezpieczania strzałek kopytowych przed wpływem wilgoci i bakterii ze ściółki, osusza, chroni przed gniciem strzałek.
Hacele - rodzaj haka, zwykle stalowego, który jest wkręcany na każdym z dwu końców podkowy, zapobiegający ślizganiu się konia, używany zimą i na parkurach trawiastych.
Klosze - najczęściej gumowe lub neoprenowe, zakładane wokół kopyta, chronią wrażliwe koronki i piętki m.in. przed skutkami ścigania i strychowania (czyli uderzania kopytem o kopyto).
Krokodylki - charakterystycznie ukształtowane obcęgi niezbędne do dociśnięcia podkowy do kopyta po przybiciu podkowiaków.
Mesz - pokarm dla konia podawany na ciepło; składa się z parowanego owsa, rozgotowanego na kleik siemienia lnianego i otrąb pszennych; wysokoodżywczy, dobrze wpływa na trawienie, zapobiega kolkom; podawany 1-2 razy w tygodniu.
Moskitiera lub woalka - frędzelki lub maska z siatki chroniące pysk konia przed uciążliwymi owadami.
Mostek - nylonowy niedługi pasek zakończony z obu stron karabińczykami przypinanymi do wędzidła, ze sprzączką umieszczoną na środku, do której przypina się lonżę; zapobiega ciągnięciu konia za jedno kółko wędzidła podczas lonżowania.
Nachrapnik hanowerski - ma szerszą część nosową, zwężającą się ku końcom; w odróżnieniu od nachrapnika polskiego/angielskiego, nachrapnik hanowerski zapinany jest na wędzidło; krępuje pysk konia nie pozwalając na jego swobodne otwieranie.Łagodzi działanie wędzidła; nie należy zapinać go zbyt mocno, między paskiem a szczęką powinny mieścić się dwa palce.
Nachrapnik meksykański - składa się z dwóch skrzyżowanych na nosie pasków, połączonych skórzaną rozetką; nigdy nie zatyka nozdrzy i nie tamuje oddechu, działa poprzez ucisk rzemienia potylicznego na odpowiednie mięśnie; stosowany najczęściej przy koniach, które otwierają pysk, nie żują wędzidła, czy usztywniają szyję.
Pelham - to łamane wędzidło posiadające czanki i łańcuszek, działające na zasadzie dźwigni; skórzany łącznik przyszyty do pierścieni wędzidła i czanek pozwala na użycie jednej pary wodzy.
Podkładka żelowa - wkładana między siodło a czaprak; amortyzuje wstrząsy, zapobiega odbiciom; rozkłada równomiernie ciężar jeźdźca na grzbiecie konia; łagodzi efekty niestabilnego dosiadu, podnosi siodło dzięki czemu chroni kłąb przed obtarciem.
Podkowiaki - rodzaj gwoździ służących do przybijania podkowy do kopyta.
Ślinianki - gumowe kółka naciągane na wędzidło zwykłe zapobiegające przesuwaniu się wędzidła (działanie jak przy wędzidle oliwkowym) i przyszczypywaniu kątów pyska.
Wędzidło podwójnie łamane - ma ostrzejsze działanie niż zwykłe wędzidło łamane; lepiej dostosowuje się do pyska konia. Wędzidło oliwkowe -charakteryzuje się pierścieniami w kształcie litery D; dobre dla jeźdźców początkujących i z niestabilną ręką, gdyż nie przesuwa się w pysku; ma mniejszy zakres oddziaływania niż wędzidło zwykłe.
Wypinacze - to skórzane/parciane pasy łączące wędzidło z popręgiem; Służą do ograniczania ruchu głowy konia w górę i w dół; ich długość musi być tak dopasowana, aby nie zmuszały konia do ustawiania głowy poza linią pionową; ułatwiają jazdę na koniach zadzierających głowę.
Wytok - pomocnicza część rzędu. Składa się z rzemienia piersiowego zakończonego dwoma pierścieniami,przez które przechodzą wodze, oraz rzemienia szyjnego. Wytok służy jako pomoc i uzupełnienie prawidłowego działania wędzidła, nie stosuje się go do uzdy munsztukowej. Wytok musi być bardzo dokładnie dopasowany: zbyt krótki może spowodować upadek konia, natomiast za długi staje się bezużyteczny. Powinien być tak dopasowany, by przy normalnej postawie konia linia wodzy nie była załamana.
RODZAJE SIODEŁ:
- Siodło skokowe - wysunięte do przodu, krótsze i zaokrąglone tybinki.
Siodło ujeżdżeniowe - długie, ustawione prosto tybinki.
Siodło wszechstronne - tybinki lekko wysunięte do przodu, średniej długości.
BUDOWA SIODŁA:
- Łęk - idąca ku górze przednia i tylna część siodła (łęk przedni i tylny).
Popręg - to szeroki pas (lniany, bawełniany; skórzany, neoprenowy) biegnący pod brzuchem konia i utrzymujący prawidłowe położenie siodła na grzbiecie konia; popręg przypina się do przystuł.
Przystuły - trzy skórzane paski znajdujące się pod tybinkami, służą do przypięcia popręgu.
Puśliska - skórzane paski, na których wiszą strzemiona
Siedzisko - środkowa część siodła, na której spoczywa jeździec, zakończona z obu stron łękami.
Strzemię - część rzędu końskiego. Metalowe (lub drewniane) pałąki zawieszone na skórzanych paskach, tzw. puśliskach, po obu stronach siodła. Strzemię wynaleziono w Chinach około 400 roku n.e.
Terlica - stanowi podstawę (stelaż), każdego siodła. W jej skład wchodzą takie części jak: ławki, rożek, widelec i tylny łęk. Do budowy terlicy wykorzystuje się głównie drewno ale może być wykorzystany również metal lub tworzywo sztuczne.
Tybinki - duże płaty skóry/tworzywa po obu stronach siodła, do nich przylegają nogi jeźdźca; ich kształt zależy od przeznaczenia siodła.
UBIÓR JEŹDŹCA:
- Bryczesy - specjalne spodnie do jazdy konnej zapewniające swobodę ruchów, nie posiadające szwów po wewnętrznej stronie. Chronią przed obtarciami, pozwalają na wygodny i prawidłowy dosiad. Aby należycie spełniały swoje zadanie, muszą być obcisłe i dokładnie opinać nogi jeźdźca. Posiadają tzw. lej, czyli wzmocnienie na wewętrznej sronie łydek, ud oraz półdupkach (duży lej), lub wyłącznie na kolanach (mały lej).
Czapsy/sztylpy - stosowane zamiast oficerek jeździeckich, najczęściej skórzane lub zamszowe, zakładane na łydkę i zapinane na zamek, z gumką umieszczaną pod butem, która zapobiega przesuwaniu się czapsów.
Kamizelka ochronna - specjalnie wzmocniona, chroni ciało jeźdźca w razie upadku, a szczególnie jego kręgosłup.
Rękawiczki - na ogół zrobione są ze skóry lub materiału. Zapobiegają obtarciom palców przez wodze. Lepiej się w nie wyposażyć bo jeśli się trafi na konia, który ciągnie to mogą się przydać.
Sztyblety - krótkie, skórzane buty na płaskiej podeszwie, używane w jeździectwie.
Termospodnie - ocieplane bryczesy jeździeckie. Zakładane zazwyczaj na normalne bryczesy w celu zapewnienia lepszego komfortu w okresie zimowym
Toczek - to najważniejsza część stroju jeźdźca, ponieważ w razie upadku chroni jego głowę przed urazami.
SKRÓTY:
Podstawowe rasy hodowane w czystości i używanymi do uszlachetniania innych ras to:oo - koń czystej krwi arabskiej
xx - koń pełnej krwi angielskiej
xxoo - koń czystej krwi angloarabskiej
o - koń półkrwi arabskiej (np. schagya)
x - koń półkrwi angielskiej (np. furioso)
xo - koń półkrwi angloarabskiej (np. gidran)
W Polsce rozpowszechnione są następujące rasy półkrwi:
wlkp - koń wielkopolski (półkrew angielska)
m - koń małopolski (półkrew angloarabska)
sp - polski koń szlachetny półkrwi
śl - koń śląski
Najpopularniejsze rasy niemieckich koni półkrwi angielskiej spotykane w Polsce to:
trak. - koń trakeński
holszt. - koń holsztyński
han. - koń hanowerski
westf. - koń westfalski
old. - koń oldenburski
Innymi europejskimi rasami półkrwi angielskiej są:
sf - francuski koń wierzchowy
KWPN - holenderski koń gorącokrwisty
SBS, BWP - belgijskie konie gorącokrwiste
Inne pojawiające się ostatnio w Polsce rasy gorącokrwiste:
AQH - American Quarter Horse
PRE, andal. - koń andaluzyjski
fryz. - koń fryzyjski
lp - koń lipicański
kladr. - koń kladrubski
Wśród koni zimnokrwistych w Polsce wyróżnia się kilka typów (m.in. konie sokólskie, lidzbarskie). Obecnie oznacza się je jednym symbolem:
z - polski koń zimnokrwisty
Rasy koni prymitywnych i kuców:
hc - koń huculski
kn - konik polski
fd - koń fiordzki
hafl. - haflinger
kf - kuc feliński
DR, niem. wierzch. - niemiecki kuc wierzchowy
welsh, kuc wal. - kuc walijski
ah. P., kuc szetl. - kuc szetlandzki
ak, af - arabokonik, arabofiord
Jeździectwo - prawidłowy dosiad konia
Dosiad ujeżdżeniowy zwany jest też podstawowym, lub półwidłowym. Używany jest w podstawowym treningu jeźdźców, oraz dyscyplinie dresażu (ujeżdżenia). Po opanowaniu go, można zacząć naukę innych form dosiadu. Także najbardziej obciąża grzbiet wierzchowca, spośród innych form.
Kryteria prawidłowego dosiadu:
Jeździec siedzi tak, żeby można było poprowadzić prostą linię, przez bark, biodro i piętę. Cały czas musi pozostawać rozluźniony i w równowadze. W istocie, dosiad ujeżdżeniowy jest podobny do stania na ziemi w rozkroku i z ugiętymi kolanami. Różni się jedynie ułożeniem stóp.
Kryteria prawidłowego dosiadu:
Jeździec siedzi tak, żeby można było poprowadzić prostą linię, przez bark, biodro i piętę. Cały czas musi pozostawać rozluźniony i w równowadze. W istocie, dosiad ujeżdżeniowy jest podobny do stania na ziemi w rozkroku i z ugiętymi kolanami. Różni się jedynie ułożeniem stóp.
- głowa jest zwrócona na wprost, nie przekrzywiona w żadną stronę. Wzrok należy kierować ponad uszami konia.
- barki są rozluźnione, skierowane nieco do tyłu, w celu wysunięcia do przodu klatki piersiowej.
- ramiona znajdują się przed pionem. Stawy łokciowe lekko przylegają do tułowia
- ręce są zamknięte w pięść, lecz nie zaciskają się. Wodza przechodzi pomiędzy małym, a serdecznym palcem, przez wnętrze dłoni i uchodzi na zewnątrz pomiędzy palcem wskazującym, a kciukiem, który tworzy rodzaj "daszka" nad pięścią. Ręce nie mogą wyginać się na zewnątrz, ani do wewnątrz. Wraz z przedramionami, tworzą prostą linię względem wodzy.
- plecy trzymane są prosto, dzięki czemu uwypukla się klatka piersiowa. Nie mogą być zbytnio napięte, gdyż mogłoby to prowadzić do przekazywania koniowi błędnych sygnałów. Utrzymywane są jedynie w takim napięciu, które pozwala na zachowanie prostej pozycji w siodle.
- sposób siedzenia - opieramy się na kościach kulszowych, pilnując, by nie przenieść ciężaru ciała na kość ogonową, czy łonową. Pośladki muszą być rozluźnione, tak jak całe ciało jeźdźca. Biodrami podążamy za ruchem konia, siedząc w najgłębszym miejscu siodła. Jest to bardzo ważne i stanowi podstawowe kryterium wygodnej jazdy (inaczej będziemy się obijać o siodło).
- uda - wnętrze ud jest lekko skierowane do wewnątrz. Są odchylone jak najbardziej do tyłu, bez odrywania kości kulszowych od siodła.
- kolana - ich położenie jest zależne od ustawienia ud. Powinny leżeć nisko i płasko przylegać do siodła.
- łydki - tworzą z udami kąt 90 stopni. Są przyłożone do boków konia i cofnięte do tyłu, co umożliwia lekki kontakt z ciałem konia. Ich dolna część leży nieco za popręgiem.
- pięty są najniższym punktem ciała jeźdźca siedzącego na koniu. Ich położenie wynika z ustawienia łydek.
- strzemię leży w najszerszym miejscu stopy. Palce stóp są rozluźnione i znajdują się wyżej od pięty. Powinny być skierowane w stronę konia.
Ciekawostki
Ciekawostki
Czy wiesz, że...
- * Konie wyścigowe przebywają w cwale dystans 1km w 55s i szybciej
* Najlepsze okazy koni inochódzkich przebiegają 1 milę ang.(1609m) w ciągu 1min 35s
* Kuce amerykańskie mają ok. 40cm w kłębie, a masę ciała ok.15kg
* Dojżałość płciową koń osiąga w ciągu 12-18 miesięcy, do rozpłodu używany w 3 roku, pełny rozwój organizmu następuje w 5-6 roku
* Przeciętnie koń żyje 18-30 lat
* Koń może się urodzić z maścią siwą tylko wtedy, gdy jedno z rodziców było siwe
* Konie, które lekko podszczypują się wzajemnie, są zwykle dobrymi przyjaciółmi. Jest to jedno z zachowań społecznych koni, związane z wzajemnym pielęgnowaniem sierści i skóry
* Najszybszymi końmi na świecie są konie rasy pełnej krwi angielskiej
* Barwa sierści pokrywajacej ciało konia wraz z barwą grzywy i ogona są uwarunkowane genetycznie
* Poważne wady bydowy prowadzą do wcześniejszego zużycia ścięgien i stawów
* Gwałtowne uderzanie konia ogonem oznacza strach i złe samopoczucie
* Nazwa rasy quarter-horse wzięłą się od nazwy wyścigów konnych, bardzo popularnych wśród pierwszych amerykańskich imigrantów;najczęściej odbywały sie one na dystansie ćwierci mili (ok.400 m, ang. quarter = ćwierć)
* Konie jedzą kasztany;w przeszłości były stosowane także jako lekarstwo
* Pierwsza linia tramwajów konnych powstała w 1832 r. w Nowym Jorku, następnie w 1854 r. w Paryżu i w 1865 r. w Berlinie; pod koniec XIX w. tramwaje konne zostały zastąpione przez elektryczne
* Kłusaki biegają z predkością 50 km/h
* Podstawę wyżywienia konia stanowią owies i siano
* Dawni rycerze na lewym boku nosili miecz, który przeszkadzałby, gdyby wsiadali na konia z prawej strony; przyzwyczjenie z czasem stało sie tradycją i do dziś wsiadamy na konia z lewej strony
* Hipologią nazywamy naukę o koniach
* Inochód jest to krok konia polegający na tym, że zwierzę wyrzuca najpierw obie prawe,a potem obie lewe nogi
* Konie w stadzie nigdy nie spią wszystkie; zawsze przynajmniej jeden koń czuwa i alarmuje pozostałe zwierzęta w razie niebezpieczeństwa
* Dawniej masywne konie pociągowe nazywano karosjerami
* Wałachem nazywamy ogiera po kastracji
* Mniejsze konie są z reguły bardziej wytrzymałe i odporne
Konie Polskie
Konie małopolskie
Koń małopolski - konie półkrwi angloarabskiej i arabskiej hodowane w Małopolsce, nieco mniejsze i lżejsze od koni wielkopolskich, wzrostu ponad 150 cm, urodziwe, o suchej budowie, doskonałym ruchu, dobrze wykorzystujące paszę, wytrwałe i dzielne w pracy.
Rasa ta jest oznaczana jest przez hodowców za pomocą symbolu m. X0. Jest to ogólne określenie dla koni półkrwi angloarabskiej chowanych w południowej i południowo - wschodniej części Polski. Konie małopolskie wywodzą się swymi liniami żeńskimi od miejscowych, prymitywnych koników polskich, dlatego też ze wszystkich odmian koni gorącokrwistych hodowanych w Polsce, konie te mają najsilniej wyrażone cechy przekazywane im przez konika polskiego: płodność i plenność, długowieczność, dobre wykorzystanie paszy i niewybredność, odporność na choroby i trudne warunki bytu oraz wytrzymałość w pracy.
Koń małopolski w XVII i XVIII wieku został uszlachetniony dzięki dolewce krwi ogierów wschodnich: koni perskich, turkmeńskich, kabardyńskich, arabskich itp. Szczególne znaczenie ma domieszka krwi koni arabskich. W połowie XIX wieku zaczęły się zaznaczać pewne wpływy pełnej krwi angielskiej. W latach 60. XX wieku w Pierwszej Księdze Stadnej rasy małopolskiej znalazły się również konie kabardyńskie sprowadzone z Kaukazu do stadniny w Stubnie.
Rasa małopolska ma cztery odmiany o nieznacznych różnicach: kielecką, lubelską, sądecką i dąbrowsko-tarnowską.
Na ogół koń małopolski jest mniejszy o ok. 5 cm od konia wielkopolskiego i o 100 kg od niego lżejszy.
Konie Huculskie
Pochodzenie: Polska, Słowacja
Wysokość: 135-140 cm
Cechy typowe: Koń o solidnym kośćcu, szlachetnej sylwetce, suchych ścięgnach i stawach nóg. Najczęściej gniady, kary lub bułany, choć często także srokaty, kasztanowaty i myszaty. Umaszczenie koni zależy od rejonu hodowli. Często występuje ciemna pręga przez grzbiet.
Do najważniejszych elementów oceny koni huculskich oprócz analizy rodowodowej należy zachowanie typu rasowego oraz zwrócenie szczególnej uwagi na charakter tych koni.
Hodowla na Huculszczyźnie prowadzona była zawsze bardzo prymitywnie. Konie przez większą część roku przebywały na połoninach i tylko w czasie dużych mrozów i śniegów chroniły się do szałasów górskich lub brano je do stajenek przy zagrodach. W lecie żywiły się trawą, w zimie natomiast wypuszczano je do stogów siana, poustawianych na połoninach, przy których pozostawały dniem i nocą. Tylko wyjątkowo w okresach cięższej pracy, dokarmiane były owsem lub kukurydzą. Sposób bytowania tych koni, jak i ciężka praca w terenach górskich przez całe pokolenia, utrwaliły w nich odporność na choroby, wytrzymałość, niewybredność, żywotność, zdrowie i doskonały charakter.
Rasa koni huculskich odznacza się doskonałymi zdolnościami adaptacyjnymi do skrajnych warunków środowiskowych i paszy o niskiej jakości, charakteryzuje się unikalnym genotypem, wysoką płodnością, dobrymi cechami matecznymi i długowiecznością.
Konie huculskie charakteryzują się dużą inteligencją i wytrwałością w pracy. Z reguły są to łagodne i pojętne zwierzęta. Nigdy nie traciły kontaktu z człowiekiem, co niewątpliwie przyczyniło się do ukształtowania ich charakteru i wykształciło, rzadką u innych ras, autentyczną potrzebę i chęć kontaktu z człowiekiem. W oparciu o analizę obecnie hodowanego w Polsce pogłowia koni huculskich został opracowany wzorzec konia rasy huculskiej.
Głowa dość ciężka o różnym profilu, szerokim czole, ale sucha, szyja średnio długa, raczej gruba, nigdy nie osadzona wysoko, tułów silny, długi, szeroki, o długich i wyjątkowo dobrze wysklepionych żebrach, kłąb niewysoki, ale wyraźnie zarysowany i dobrze umięśniony. Grzbiet długi, prosty lub nieco wklęsły, ale mocny, lędźwie dość długie, szerokie i mocne, zad zaokrąglony lub nieco ścięty, bardzo mocny, często przebudowany. Pierś szeroka, łopatka ustawiona stromo, co nie jest uznawane za wadę, kończyny przednie kościste bardzo mocne, o dobrze wykształconych nadgarstkach. Stawy skokowe szerokie i mocne, sprawiające przez to wrażenie dużych, często występująca szablastość kończyn tylnych, kopyta o bardzo twardym i elastycznym rogu, ale niewielkie. Uzębienie mocne, wolno ścierające się. Zarówno ogiery jak i klacze odznaczają się mocną i jędrną konstytucją, żywym temperamentem i łagodnym usposobieniem. Umaszczenie przeważnie gniade i myszate, w różnych odcieniach, srokate, rzadziej kare lub bułane. U koni gniadych, myszatych i bułanych pożądana jest ciemna pręga ciągnąca się przez grzbiet oraz pręgowanie na łopatkach i nogach, natomiast nie pożądane są odmiany. Ruch koni tej rasy, w stępie i kłusie, winien charakteryzować się dużą dynamiką, umiarkowaną posuwistością, prawidłową kadencją. Pewne skrócenie chodów wynikające z budowy anatomicznej i warunków użytkowania, nie jest traktowane jako wada.
Konie huculskie znajdujące się obecnie w hodowli można zaliczyć do dwóch podstawowych typów:
Typ Pierwszy - masywniejszy, o tkance mniej suchej, bardziej limfatycznej, charakteryzuje się dużą głową, najczęściej dość ciężką, aczkolwiek szlachetną. Nie sprawia ona wrażenia długiej ze względu na kościstość i znaczną szerokość policzków. Czoło jest szerokie, a profil czasem lekko garbonosy. Konie mają szyję krótką, grubą, raczej szeroką, dobrze umięśnioną. Grzbiet również szeroki i przy tym dość długi, bywa łękowaty. Lędźwie są najczęściej długie i szerokie, czasem lekko zapadnięte. Krzyż jest zazwyczaj wysoko uniesiony, co przy niezbyt wydatnym kłębie czyni zad przebudowany. Zad bywa najczęściej prosty lub lekko ścięty i zaokrąglony. Klatka piersiowa jest głęboka i szeroka, a żebra mocno wysklepione. Konie, choć są zazwyczaj krótko nożne, mają jak na hucuła wzrost dość wysoki (135-142 cm w kłębie).
Typ Drugi - jest mniej grubokościsty, bardziej kanciasty, suchy i bardzo mocny. Głowa jest dłuższa i sprawia wrażenie węższej. Szyja i połączenie głowy z szyją szlachetniejsze, kłąb dłuższy, a zad krótszy, niekiedy nawet spadzisty. Szerokość klatki piersiowej i zadu jest taka sama, jak u koni zaliczanych do pierwszego typu, ale głębokość klatki piersiowej jest mniejsza i barki są węższe. Charakterystyczny jest szeroki i mocny, ale krótki staw skokowy, a nadpęcie tylne raczej długie. Wzrost nieco niższy, przeciętnie o 2-7 cm.
Obecnie wzorzec biometryczny konia huculskiego został ustalony wspólnie przez kraje członkowskie Hucul Horse International Federation - HIF (Austria, Czechy, Słowacja, Węgry, Rumunia, Polska) już zgodnie z zasadami obowiązującymi w Unii Europejskiej. - wysokość w kłębie - ogiery 135 do 145 cm, klacze 132 do 143 cm (laską zoometryczną); - obwód klatki piersiowej - większy o co najmniej 30 cm od wysokości w kłębie, zarówno dla ogierów jak i klaczy; - obwód nadpęcia mierzony na lewej przedniej kończynie pod stawem nadgarstkowym w jej najcieńszym miejscu - ogiery 17 do 20 cm, klacze 16 do 19 cm (z dokładnością do 0,25 cm); - maść - wszystkie maści za wyjątkiem dereszowatej, albinotycznej, siwej i tarantowatej, natomiast kasztanowata w wyjątkowych wypadkach za zgodą podmiotu prowadzącego Księgę Stadną. Pożądana jest pręga przez grzbiet i pręgowanie kończyn, natomiast odmiany są niepożądane.
Konie huculskie od lat znane ze swej dzielności, doskonale sprawdzały się w różnych formach użytkowania. Dawniej służyły głównie jako konie juczne i wierzchowe, później jako zaprzęgowe. Obecnie na całym świecie obserwujemy wzrost zapotrzebowania na mniejsze konie. Konie huculskie ze względu na swoje zalety, spokojny charakter, niewysoki wzrost doskonale nadają się szczególnie jako konie rekreacyjne, do turystyki górskiej i hipoterrapii. Są wszechstronnie wykorzystywane pod siodłem i w zaprzęgu.
Koń wielkopolski – jest koniem użytkowanym w sporcie i rekreacji jeździeckiej. Rasa ta powstała na skutek uszlachetniania miejscowego pogłowia końmi wschodniopruskimi i trakeńskimi oraz w mniejszym stopniu innymi rasami półkrwi pochodzenia zachodniego. Znaczny udział w tworzeniu tej rasy miały konie pełnej krwi. Wśród koni tej rasy dominuje umaszczenie kasztanowate (40%) oraz gniade (35%), spotyka się także siwe (12%) oraz kare (10%).
Konie wielkopolskie
Wymiary koni rasy wielkopolskiej:
Wysokość w kłębie: 158-165 cm klacze, 170-176 cm ogiery
Obwód klatki piersiowej: 189 cm klacze, 190 cm ogiery
Obwód nadpęcia: 20-20,5 cm klacze, 20,5-21 cm ogiery
Masa ciała: 540 kg klacze, 570 kg ogiery
Konie śląskie
Koń małopolski - konie półkrwi angloarabskiej i arabskiej hodowane w Małopolsce, nieco mniejsze i lżejsze od koni wielkopolskich, wzrostu ponad 150 cm, urodziwe, o suchej budowie, doskonałym ruchu, dobrze wykorzystujące paszę, wytrwałe i dzielne w pracy.
Rasa ta jest oznaczana jest przez hodowców za pomocą symbolu m. X0. Jest to ogólne określenie dla koni półkrwi angloarabskiej chowanych w południowej i południowo - wschodniej części Polski. Konie małopolskie wywodzą się swymi liniami żeńskimi od miejscowych, prymitywnych koników polskich, dlatego też ze wszystkich odmian koni gorącokrwistych hodowanych w Polsce, konie te mają najsilniej wyrażone cechy przekazywane im przez konika polskiego: płodność i plenność, długowieczność, dobre wykorzystanie paszy i niewybredność, odporność na choroby i trudne warunki bytu oraz wytrzymałość w pracy.
Koń małopolski w XVII i XVIII wieku został uszlachetniony dzięki dolewce krwi ogierów wschodnich: koni perskich, turkmeńskich, kabardyńskich, arabskich itp. Szczególne znaczenie ma domieszka krwi koni arabskich. W połowie XIX wieku zaczęły się zaznaczać pewne wpływy pełnej krwi angielskiej. W latach 60. XX wieku w Pierwszej Księdze Stadnej rasy małopolskiej znalazły się również konie kabardyńskie sprowadzone z Kaukazu do stadniny w Stubnie.
Rasa małopolska ma cztery odmiany o nieznacznych różnicach: kielecką, lubelską, sądecką i dąbrowsko-tarnowską.
Na ogół koń małopolski jest mniejszy o ok. 5 cm od konia wielkopolskiego i o 100 kg od niego lżejszy.
Konie Huculskie
Pochodzenie: Polska, Słowacja
Wysokość: 135-140 cm
Cechy typowe: Koń o solidnym kośćcu, szlachetnej sylwetce, suchych ścięgnach i stawach nóg. Najczęściej gniady, kary lub bułany, choć często także srokaty, kasztanowaty i myszaty. Umaszczenie koni zależy od rejonu hodowli. Często występuje ciemna pręga przez grzbiet.
Do najważniejszych elementów oceny koni huculskich oprócz analizy rodowodowej należy zachowanie typu rasowego oraz zwrócenie szczególnej uwagi na charakter tych koni.
Hodowla na Huculszczyźnie prowadzona była zawsze bardzo prymitywnie. Konie przez większą część roku przebywały na połoninach i tylko w czasie dużych mrozów i śniegów chroniły się do szałasów górskich lub brano je do stajenek przy zagrodach. W lecie żywiły się trawą, w zimie natomiast wypuszczano je do stogów siana, poustawianych na połoninach, przy których pozostawały dniem i nocą. Tylko wyjątkowo w okresach cięższej pracy, dokarmiane były owsem lub kukurydzą. Sposób bytowania tych koni, jak i ciężka praca w terenach górskich przez całe pokolenia, utrwaliły w nich odporność na choroby, wytrzymałość, niewybredność, żywotność, zdrowie i doskonały charakter.
Rasa koni huculskich odznacza się doskonałymi zdolnościami adaptacyjnymi do skrajnych warunków środowiskowych i paszy o niskiej jakości, charakteryzuje się unikalnym genotypem, wysoką płodnością, dobrymi cechami matecznymi i długowiecznością.
Konie huculskie charakteryzują się dużą inteligencją i wytrwałością w pracy. Z reguły są to łagodne i pojętne zwierzęta. Nigdy nie traciły kontaktu z człowiekiem, co niewątpliwie przyczyniło się do ukształtowania ich charakteru i wykształciło, rzadką u innych ras, autentyczną potrzebę i chęć kontaktu z człowiekiem. W oparciu o analizę obecnie hodowanego w Polsce pogłowia koni huculskich został opracowany wzorzec konia rasy huculskiej.
Głowa dość ciężka o różnym profilu, szerokim czole, ale sucha, szyja średnio długa, raczej gruba, nigdy nie osadzona wysoko, tułów silny, długi, szeroki, o długich i wyjątkowo dobrze wysklepionych żebrach, kłąb niewysoki, ale wyraźnie zarysowany i dobrze umięśniony. Grzbiet długi, prosty lub nieco wklęsły, ale mocny, lędźwie dość długie, szerokie i mocne, zad zaokrąglony lub nieco ścięty, bardzo mocny, często przebudowany. Pierś szeroka, łopatka ustawiona stromo, co nie jest uznawane za wadę, kończyny przednie kościste bardzo mocne, o dobrze wykształconych nadgarstkach. Stawy skokowe szerokie i mocne, sprawiające przez to wrażenie dużych, często występująca szablastość kończyn tylnych, kopyta o bardzo twardym i elastycznym rogu, ale niewielkie. Uzębienie mocne, wolno ścierające się. Zarówno ogiery jak i klacze odznaczają się mocną i jędrną konstytucją, żywym temperamentem i łagodnym usposobieniem. Umaszczenie przeważnie gniade i myszate, w różnych odcieniach, srokate, rzadziej kare lub bułane. U koni gniadych, myszatych i bułanych pożądana jest ciemna pręga ciągnąca się przez grzbiet oraz pręgowanie na łopatkach i nogach, natomiast nie pożądane są odmiany. Ruch koni tej rasy, w stępie i kłusie, winien charakteryzować się dużą dynamiką, umiarkowaną posuwistością, prawidłową kadencją. Pewne skrócenie chodów wynikające z budowy anatomicznej i warunków użytkowania, nie jest traktowane jako wada.
Konie huculskie znajdujące się obecnie w hodowli można zaliczyć do dwóch podstawowych typów:
Typ Pierwszy - masywniejszy, o tkance mniej suchej, bardziej limfatycznej, charakteryzuje się dużą głową, najczęściej dość ciężką, aczkolwiek szlachetną. Nie sprawia ona wrażenia długiej ze względu na kościstość i znaczną szerokość policzków. Czoło jest szerokie, a profil czasem lekko garbonosy. Konie mają szyję krótką, grubą, raczej szeroką, dobrze umięśnioną. Grzbiet również szeroki i przy tym dość długi, bywa łękowaty. Lędźwie są najczęściej długie i szerokie, czasem lekko zapadnięte. Krzyż jest zazwyczaj wysoko uniesiony, co przy niezbyt wydatnym kłębie czyni zad przebudowany. Zad bywa najczęściej prosty lub lekko ścięty i zaokrąglony. Klatka piersiowa jest głęboka i szeroka, a żebra mocno wysklepione. Konie, choć są zazwyczaj krótko nożne, mają jak na hucuła wzrost dość wysoki (135-142 cm w kłębie).
Typ Drugi - jest mniej grubokościsty, bardziej kanciasty, suchy i bardzo mocny. Głowa jest dłuższa i sprawia wrażenie węższej. Szyja i połączenie głowy z szyją szlachetniejsze, kłąb dłuższy, a zad krótszy, niekiedy nawet spadzisty. Szerokość klatki piersiowej i zadu jest taka sama, jak u koni zaliczanych do pierwszego typu, ale głębokość klatki piersiowej jest mniejsza i barki są węższe. Charakterystyczny jest szeroki i mocny, ale krótki staw skokowy, a nadpęcie tylne raczej długie. Wzrost nieco niższy, przeciętnie o 2-7 cm.
Obecnie wzorzec biometryczny konia huculskiego został ustalony wspólnie przez kraje członkowskie Hucul Horse International Federation - HIF (Austria, Czechy, Słowacja, Węgry, Rumunia, Polska) już zgodnie z zasadami obowiązującymi w Unii Europejskiej. - wysokość w kłębie - ogiery 135 do 145 cm, klacze 132 do 143 cm (laską zoometryczną); - obwód klatki piersiowej - większy o co najmniej 30 cm od wysokości w kłębie, zarówno dla ogierów jak i klaczy; - obwód nadpęcia mierzony na lewej przedniej kończynie pod stawem nadgarstkowym w jej najcieńszym miejscu - ogiery 17 do 20 cm, klacze 16 do 19 cm (z dokładnością do 0,25 cm); - maść - wszystkie maści za wyjątkiem dereszowatej, albinotycznej, siwej i tarantowatej, natomiast kasztanowata w wyjątkowych wypadkach za zgodą podmiotu prowadzącego Księgę Stadną. Pożądana jest pręga przez grzbiet i pręgowanie kończyn, natomiast odmiany są niepożądane.
Konie huculskie od lat znane ze swej dzielności, doskonale sprawdzały się w różnych formach użytkowania. Dawniej służyły głównie jako konie juczne i wierzchowe, później jako zaprzęgowe. Obecnie na całym świecie obserwujemy wzrost zapotrzebowania na mniejsze konie. Konie huculskie ze względu na swoje zalety, spokojny charakter, niewysoki wzrost doskonale nadają się szczególnie jako konie rekreacyjne, do turystyki górskiej i hipoterrapii. Są wszechstronnie wykorzystywane pod siodłem i w zaprzęgu.
Koń wielkopolski – jest koniem użytkowanym w sporcie i rekreacji jeździeckiej. Rasa ta powstała na skutek uszlachetniania miejscowego pogłowia końmi wschodniopruskimi i trakeńskimi oraz w mniejszym stopniu innymi rasami półkrwi pochodzenia zachodniego. Znaczny udział w tworzeniu tej rasy miały konie pełnej krwi. Wśród koni tej rasy dominuje umaszczenie kasztanowate (40%) oraz gniade (35%), spotyka się także siwe (12%) oraz kare (10%).
Konie wielkopolskie
Wymiary koni rasy wielkopolskiej:
Wysokość w kłębie: 158-165 cm klacze, 170-176 cm ogiery
Obwód klatki piersiowej: 189 cm klacze, 190 cm ogiery
Obwód nadpęcia: 20-20,5 cm klacze, 20,5-21 cm ogiery
Masa ciała: 540 kg klacze, 570 kg ogiery
Konie śląskie
Koń śląski (niem. Schlesisches Warmblut) - Powstał na bazie konia hodowanego na terenie Dolnego i Górnego Śląska. Początki tej rasy które zostały zapisane w rejestrach hodowlanych sięgają XV wieku. Za krainę pochodzenia tej rasy uważa się Oldenburg. Po wojnie do dnia dzisiejszego rasa ta poddana została kilku programom hodowlanym. Hodowla powojenna opierała się na hodowli w sektorze państwowym wspomaganym przez rozdrobnioną hodowlę prywatną. Po przemianach politycznych lat 80. XX w. sytuacja uległa znacznym zmianom i większa część koni znajduje się w posiadaniu prywatnym.
Obecnie zauważa się dwa trendy w hodowli tej rasy:
* utrzymanie odpowiedniej ilości materiału genetycznego konia śląskiego w starym typie
* hodowla konia śląskiego w nowoczesnym typie konia zaprzęgowego
Obecnie do ksiąg hodowlanych tej rasy mogą być wpisywane tylko konie wywodzące się od przodków wpisanych do ksiąg koni ras śląskiej i oldenburskiej (hodowanych w czystości rasy - w dawnym typie). Za konie tej rasy uważa się również konie pochodzące od przodków wpisanych do ksiąg rasy pełnej krwi angielskiej pod warunkiem, że w ich rodowodach w trzecim pokoleniu występuje co najmniej 4 przodków rasy śląskiej. Te ostatnie odgrywają bardzo ważną rolę w promocji tej rasy na arenie międzynarodowej poprzez udział w zawodach powożenia na całym świecie. Rasa ta jest bardzo ceniona przez wielu wybitnych powożących. Jednym z najlepszych koni w zaprzęgu jednego z najznakomitszych powożących wszech czasów Michaela Freunda był koń tej rasy Janosz po Lix. Obecnym centrum hodowlanym tej rasy jest obszar Dolnego Śląska (dawny obszar województwa jeleniogórskiego)
Koniki Polskie
Konik polski (inna nazwa konik biłgorajski) – rasa koni późnodojrzewających (3-5 lat), długowiecznych, odpornych na choroby i trudne warunki utrzymania. Mają twardy róg kopytowy pozwalający pracować niepodkutym na bitych drogach.
Obecnie zauważa się dwa trendy w hodowli tej rasy:
* utrzymanie odpowiedniej ilości materiału genetycznego konia śląskiego w starym typie
* hodowla konia śląskiego w nowoczesnym typie konia zaprzęgowego
Obecnie do ksiąg hodowlanych tej rasy mogą być wpisywane tylko konie wywodzące się od przodków wpisanych do ksiąg koni ras śląskiej i oldenburskiej (hodowanych w czystości rasy - w dawnym typie). Za konie tej rasy uważa się również konie pochodzące od przodków wpisanych do ksiąg rasy pełnej krwi angielskiej pod warunkiem, że w ich rodowodach w trzecim pokoleniu występuje co najmniej 4 przodków rasy śląskiej. Te ostatnie odgrywają bardzo ważną rolę w promocji tej rasy na arenie międzynarodowej poprzez udział w zawodach powożenia na całym świecie. Rasa ta jest bardzo ceniona przez wielu wybitnych powożących. Jednym z najlepszych koni w zaprzęgu jednego z najznakomitszych powożących wszech czasów Michaela Freunda był koń tej rasy Janosz po Lix. Obecnym centrum hodowlanym tej rasy jest obszar Dolnego Śląska (dawny obszar województwa jeleniogórskiego)
Koniki Polskie
Konik polski (inna nazwa konik biłgorajski) – rasa koni późnodojrzewających (3-5 lat), długowiecznych, odpornych na choroby i trudne warunki utrzymania. Mają twardy róg kopytowy pozwalający pracować niepodkutym na bitych drogach.
Dzikimi przodkami koników polskich są tarpany podobne do odkrytych w Azji przez rosyjskiego badacza Mikołaja Przewalskiego w 1876 roku koni Przewalskiego. Zamieszkiwały one do końca XVII wieku lesiste obszary wschodniej Polski, Litwy i Prus. W okolicach Puszczy Białowieskiej przetrwały do 1780 roku, kiedy to zostały odłowione i umieszczone w zwierzyńcu hrabiów Zamoyskich koło Biłgoraja. W 1808 roku z powodu panującej biedy zostały one rozdane okolicznym chłopom. W 1914 roku Jan Grabowski i Stanisław Schuch opisali małe chłopskie myszate koniki z okolic Biłgoraja. Profesor T. Vetulani wprowadził nazwę "konik polski". Dzięki jego staraniom zaczęto odtwarzać konika o typowych dla tarpana cechach w warunkach rezerwatowych.
Cechy pokroju: (Program hodowlany ochrony zasobów genetycznych koników polskich)
* wysokość w kłębie koni dorosłych (klacze i ogiery): minimum - 130 cm, maksimum -140 cm
* obwód klatki piersiowej: wartości minimalne koni dorosłych (klacze i ogiery) - 165 cm
* obwód nadpęcia, wartości minimalne koni dorosłych: klacze - 16,5 cm, ogiery - 17,5 cm
* masa ciała 300 - 400 kg
Mały wzrost, silna i krępa budowa; prymitywna, ciężka głowa; szyja krótka i nisko osadzona, prosta; mało wyraźny kłąb, głęboka klatka piersiowa, zad ścięty, obfita czarna grzywa i ogon z nielicznymi jasnymi włosami, umaszczenie myszate, czarna pręga grzbietowa, pręgi na kończynach, rzadko występuje pręga łopatkowa. Klacze są mniejsze od ogierów.
Pogłowie w Polsce:
* hodowcy indywidualni: 310 klaczy, 90 ogierów
* stadniny państwowe 120 klaczy, 50 ogierów
Główne ośrodki hodowlane:
* w warunkach rezerwatowych: Popielno,Roztoczański Park Narodowy , Stacja Doświadczalna w Stobnicy Akademii Rolniczej w Poznaniu,
* w warunkach stajennych: Popielno,Roztoczański Park Narodowy, Sieraków
* ostatnio rozpoczęto program odtworzenia dzikiej populacji konika polskiego w Bieszczadach (tymczasowo znajdują się w zagrodzie adaptacyjnej w Radziejowej, potem planowane jest wypuszczenie koników na wolność)
Konie zimnokrwiste
Polskie konie zimnokrwiste nie są określane 'zimnokrwistymi' z powodu temperatury ich krwi. Nazwa: 'zimnokrwisty' pochodzi stąd, że większość tych koni jest spokojna i opanowana - wykazuje 'zimną krew'. Przed wynalezieniem i rozpowszechnieniem ciągników i samochodów hodowano te łagodne olbrzymy do prac rolniczych i transportowych. W latach sześćdziesiątych ciężkim koniom zagroziły szybsze i bardziej efektywne maszyny. Na szczęście każda z ras znalazła swoich miłośników. Postanowili oni zachować konie zimnokrwiste z uwagi na tradycję, bądź dla przyjemności, jaką dają ich siła, urok i łagodny charakter. Dla wielu hodowców okazało się to później opłacalne - obecnie znów wzrasta zainteresowanie końmi zimnokrwistymi. Nikt nie wykona prac leśnych w sposób bardziej ekologiczny, niż "grubasy".
* Konie sztumskie - w Polsce okręgiem posiadającym wieloletnią tradycję w hodowli koni zimnokrwistych jest Warmia i prawobrzeżna część Powiśla Gdańskiego. Rolnicy tamtejsi gospodarujący na ciężkich i trudnych do uprawy glebach potrzebowali szczególnie mocnych koni roboczych. Napływ reproduktorów ras ciężkich datuje się tam od połowy XIX w. W 1912 roku np. na tym terenie używane były do krycia miejscowych klaczy 423 ogiery należące do 12 różnych ras zimnokrwistych. Z licznego pogłowia koni zimnokrwistych wpisanych do ksiąg stadnych (w 1941 roku ponad 8000 klaczy i 1100 ogierów) większość zaginęła w wyniku działań wojennych i ewakuacji. Najwięcej tamtejszych koni pozostało w okolicach Sztumu. Współczesne konie sztumskie zostały wytworzone głównie pod wpływem koni reńsko-niemieckich i belgów, w mniejszym stopniu przy udziale ardenów, gudbrandsdali i kanadyjskich koni zimnokrwistych. Są to konie pogrubione cięższego i średniego kalibru, różniące się od oryginalnych koni belgijskich i ardenów niektórymi wymiarami i wyglądem zewnętrznym. Większość koni sztumskich ma bowiem głowy mniejsze i bardziej suche, zady owalne mniej spadziste i mniej rozłupane, kończyny suchsze, słabiej owłosione oraz mniejsze, lepsze i bardziej kształtne kopyta. W hodowli sztumskiej w ciągu kilkunastu lat powojennych, wskutek odpowiedniej selekcji i doboru materiału zarodowego, tamtejsze konie zmieniły stopniowo kaliber z ciężkiego stępaka na konie pospieszno-robocze średniej masy. Istniejące od kilku pokoleń rody pozwalają sądzić, że następuje konsolidacja krwi u koni tego typu. Za najbardziej pożyteczne należy uznać linie krwi: Grillparzera poprzez synów Cypriana, Grillharzera i Wandolina oraz Gneisenau poprzez Fagosa i Belgrada, a zwłaszcza poprzez syna Kiliana. Ogiery sztumskie w szybkości w stępie ustępują nieco ogierom pogrubionym z innych okolic kraju, natomiast w szybkości w kłusie przewyższają je.
* Konie łowickie - Łowicz już w XVII w. słynął z jarmarków końskich, na które zjeżdżali się kupcy zagraniczni ze wschodniej i zachodniej Europy. Początkowo pogłowie koni powiatu łowickiego było nadzwyczaj różnorodne i nie tworzyło jakiegoś ustalonego typu. Zbliżenie z kupcami zagranicznymi, a prawdopodobnie coraz intensywniejsza uprawa ciężkiej urodzajnej gleby wraz z transportem buraków do cukrowni, skierowały zainteresowanie hodowców na konie większego kalibru. Poczęto do hodowli używać ogierów ras ciężkich, a przed ostatnią wojną największe powodzenie miały tam ogiery belgijskie oraz ardeny francuskie sprowadzone w 1936 roku. Obecnie, zwłaszcza w północnych gminach tego regionu, pogłowie koni jest już dosyć wyrównane. Przeważa umaszczenie dereszowate i kasztanowate w jasnych odcieniach. Średnie wymiary ogierów uznanych i państwowych wynoszą: wysokość w kłębie 153,2 cm, obwód klatki piersiowej 209,3 cm, obwód nadpęcia przedniego 25,6 cm. Są to reproduktory nieduże, dobrze ożebrowane, kościste, na dosyć suchych kończynach i o dobrym ruchu. W pracy konie łowickie są wydajne, silne i wytrzymałe. Nadają się do uprawy ciężkich gleb, jak i do transportu większych ciężarów. Swoim typem i właściwościami najbardziej zbliżone są do koni sztumskich. Współcześnie – zarówno działania organizacyjne jak i postępowanie hodowców koni zimnokrwistych i pogrubionych zmierzają u nas do ujednolicenia hodowanych regionalnych typów i doprowadzenia do powstania dwóch grup rasowych: dużego i małego konia pogrubionego, dla których prowadzi się jedną „Główną księgę stadną koni zimnokrwistych i pogrubionych”.
Cechy pokroju: (Program hodowlany ochrony zasobów genetycznych koników polskich)
* wysokość w kłębie koni dorosłych (klacze i ogiery): minimum - 130 cm, maksimum -140 cm
* obwód klatki piersiowej: wartości minimalne koni dorosłych (klacze i ogiery) - 165 cm
* obwód nadpęcia, wartości minimalne koni dorosłych: klacze - 16,5 cm, ogiery - 17,5 cm
* masa ciała 300 - 400 kg
Mały wzrost, silna i krępa budowa; prymitywna, ciężka głowa; szyja krótka i nisko osadzona, prosta; mało wyraźny kłąb, głęboka klatka piersiowa, zad ścięty, obfita czarna grzywa i ogon z nielicznymi jasnymi włosami, umaszczenie myszate, czarna pręga grzbietowa, pręgi na kończynach, rzadko występuje pręga łopatkowa. Klacze są mniejsze od ogierów.
Pogłowie w Polsce:
* hodowcy indywidualni: 310 klaczy, 90 ogierów
* stadniny państwowe 120 klaczy, 50 ogierów
Główne ośrodki hodowlane:
* w warunkach rezerwatowych: Popielno,Roztoczański Park Narodowy , Stacja Doświadczalna w Stobnicy Akademii Rolniczej w Poznaniu,
* w warunkach stajennych: Popielno,Roztoczański Park Narodowy, Sieraków
* ostatnio rozpoczęto program odtworzenia dzikiej populacji konika polskiego w Bieszczadach (tymczasowo znajdują się w zagrodzie adaptacyjnej w Radziejowej, potem planowane jest wypuszczenie koników na wolność)
Konie zimnokrwiste
Polskie konie zimnokrwiste nie są określane 'zimnokrwistymi' z powodu temperatury ich krwi. Nazwa: 'zimnokrwisty' pochodzi stąd, że większość tych koni jest spokojna i opanowana - wykazuje 'zimną krew'. Przed wynalezieniem i rozpowszechnieniem ciągników i samochodów hodowano te łagodne olbrzymy do prac rolniczych i transportowych. W latach sześćdziesiątych ciężkim koniom zagroziły szybsze i bardziej efektywne maszyny. Na szczęście każda z ras znalazła swoich miłośników. Postanowili oni zachować konie zimnokrwiste z uwagi na tradycję, bądź dla przyjemności, jaką dają ich siła, urok i łagodny charakter. Dla wielu hodowców okazało się to później opłacalne - obecnie znów wzrasta zainteresowanie końmi zimnokrwistymi. Nikt nie wykona prac leśnych w sposób bardziej ekologiczny, niż "grubasy".
* Konie sztumskie - w Polsce okręgiem posiadającym wieloletnią tradycję w hodowli koni zimnokrwistych jest Warmia i prawobrzeżna część Powiśla Gdańskiego. Rolnicy tamtejsi gospodarujący na ciężkich i trudnych do uprawy glebach potrzebowali szczególnie mocnych koni roboczych. Napływ reproduktorów ras ciężkich datuje się tam od połowy XIX w. W 1912 roku np. na tym terenie używane były do krycia miejscowych klaczy 423 ogiery należące do 12 różnych ras zimnokrwistych. Z licznego pogłowia koni zimnokrwistych wpisanych do ksiąg stadnych (w 1941 roku ponad 8000 klaczy i 1100 ogierów) większość zaginęła w wyniku działań wojennych i ewakuacji. Najwięcej tamtejszych koni pozostało w okolicach Sztumu. Współczesne konie sztumskie zostały wytworzone głównie pod wpływem koni reńsko-niemieckich i belgów, w mniejszym stopniu przy udziale ardenów, gudbrandsdali i kanadyjskich koni zimnokrwistych. Są to konie pogrubione cięższego i średniego kalibru, różniące się od oryginalnych koni belgijskich i ardenów niektórymi wymiarami i wyglądem zewnętrznym. Większość koni sztumskich ma bowiem głowy mniejsze i bardziej suche, zady owalne mniej spadziste i mniej rozłupane, kończyny suchsze, słabiej owłosione oraz mniejsze, lepsze i bardziej kształtne kopyta. W hodowli sztumskiej w ciągu kilkunastu lat powojennych, wskutek odpowiedniej selekcji i doboru materiału zarodowego, tamtejsze konie zmieniły stopniowo kaliber z ciężkiego stępaka na konie pospieszno-robocze średniej masy. Istniejące od kilku pokoleń rody pozwalają sądzić, że następuje konsolidacja krwi u koni tego typu. Za najbardziej pożyteczne należy uznać linie krwi: Grillparzera poprzez synów Cypriana, Grillharzera i Wandolina oraz Gneisenau poprzez Fagosa i Belgrada, a zwłaszcza poprzez syna Kiliana. Ogiery sztumskie w szybkości w stępie ustępują nieco ogierom pogrubionym z innych okolic kraju, natomiast w szybkości w kłusie przewyższają je.
* Konie łowickie - Łowicz już w XVII w. słynął z jarmarków końskich, na które zjeżdżali się kupcy zagraniczni ze wschodniej i zachodniej Europy. Początkowo pogłowie koni powiatu łowickiego było nadzwyczaj różnorodne i nie tworzyło jakiegoś ustalonego typu. Zbliżenie z kupcami zagranicznymi, a prawdopodobnie coraz intensywniejsza uprawa ciężkiej urodzajnej gleby wraz z transportem buraków do cukrowni, skierowały zainteresowanie hodowców na konie większego kalibru. Poczęto do hodowli używać ogierów ras ciężkich, a przed ostatnią wojną największe powodzenie miały tam ogiery belgijskie oraz ardeny francuskie sprowadzone w 1936 roku. Obecnie, zwłaszcza w północnych gminach tego regionu, pogłowie koni jest już dosyć wyrównane. Przeważa umaszczenie dereszowate i kasztanowate w jasnych odcieniach. Średnie wymiary ogierów uznanych i państwowych wynoszą: wysokość w kłębie 153,2 cm, obwód klatki piersiowej 209,3 cm, obwód nadpęcia przedniego 25,6 cm. Są to reproduktory nieduże, dobrze ożebrowane, kościste, na dosyć suchych kończynach i o dobrym ruchu. W pracy konie łowickie są wydajne, silne i wytrzymałe. Nadają się do uprawy ciężkich gleb, jak i do transportu większych ciężarów. Swoim typem i właściwościami najbardziej zbliżone są do koni sztumskich. Współcześnie – zarówno działania organizacyjne jak i postępowanie hodowców koni zimnokrwistych i pogrubionych zmierzają u nas do ujednolicenia hodowanych regionalnych typów i doprowadzenia do powstania dwóch grup rasowych: dużego i małego konia pogrubionego, dla których prowadzi się jedną „Główną księgę stadną koni zimnokrwistych i pogrubionych”.
Kuce - to najmniejsza odmiana koni, wykazująca cechy koni prymitywnych. Kuce na pierwszy rzut oka wydają się być ocieżałe, lecz jest to mylne wrażenie, ponieważ konie te są bardzo żwawe i sprytne. Ich wzrost waha sie w granicach 50-145 cm w kłębie. Mimo swego małego wzrostu kuce mogą być bardzo niegrzeczne, a nawet nieznośne. Potrafią dotkliwie ugryźć a nawet kopnąć. Jednym słowem są bardzo złośliwe, ale również zdarzają się koniki o bardzo łagodnym usposobieniu.
Najważniejsze rasy kuców:
Haflinger
Koń Fiordzki
Koń Huculski
Kuc Szetlandzki
Najważniejsze rasy kuców:
Haflinger
Koń Fiordzki
Koń Huculski
Kuc Szetlandzki
Subskrybuj:
Komentarze (Atom)